راهنمای خرید کفش کوهنوردی

این مقاله راهنمای خرید کفش کوهنوردی برای شماست. امیدواریم تا بتوانید بهترین کفش کوهنوردی که برایتان مناسب است را تهیه کنید. باید تا پایان این مقاله همراه ما باشید تا از نکات مهم و ضروری برای خرید کفش کوه غافل نشوید. کفش های کوهنوردی مدل های متفاوتی دارند پس باید بر اساس نوع رشته ی مورد نظرتان آن را انتخاب کنید. علاوه بر خرید بهترین کفش باید شرایط نگهداری کفش کوه را نیز بدانید تا بتوانید کفش مورد نظر خود را تا سال های متعددی سالم نگهداری کنید.

مشخصات کفش های کوهنوردی

رویه و داخل کفش :

در گذشته کفش ها از دوختن چرم درست می‌شدند. کفش‌های چرمی امروزه کمتر متداول هستند و جای خود را به کفش‌ هایی با طرح‌ های جدید و رویه‌ هایی از الیاف مصنوعی داده‌اند. هر چند کفش ها درحال تغییر هستند ولی وظایف و کارهایی که باید انجام دهند، تغییر پیدا نکرده است. پیشرفت روزافزون ساخت کفش ها راحتی و ایمنی بیشتر را برای کوهنوردان حاصل کرده است.

انواع کفش کوه :

1- چرم (مصنوعی یا طبیعی)
2- پارچه های گورتکس (Gore-tex)، سیمپاتکس (Sympatex) (عایق باد، رطوبت و قابل تفنس)
3- مواد نو ترکیب مانند کولار (پارچه ضربه گیر) 
4- تین‌سولیت (Thinsulate) (خاصیت حفظ گرمای پا، برای ساخت کفش های زمستانی)
5- فایبرگلاس (در میان کوهنوردان ایرانی به پلاستیکی معروف است که برای کوهنوردی اصلا مناسب نیستند)

خصوصیات لازم رویه کفش :

۱- ضد آب باشد.
۲- قابلیت تعریق داشته باشد.
۳- تا حدی مناسب برای راحتی پا، نرم و قابل انعطاف باشد.
۴- محکم باشد.
۵- قابل ارتجاع باشد.
۶- مقاوم به سرما، گرما و عوامل محیطی باشد.
۷- بندها تا نزدیکی پنجه ی پا ادامه داشته باشد.
۸- تا روی پا و قوزک ها را بپوشاند.

کفی کفش (تخت کفش) :

لایه ای ویژه از کربن و لاستیک، که معروف ترین آن نام تجاری “ویبرام” Vibram ایتالیا بوده و ماده‌ای سخت، ضد لغزش و پراستحکام است.

خصوصیات لازم برای کفی کفش باید شامل موارد ذیل باشد :

1- ضربه گیر باشد.
2- وضعیت استقرار کف پا را در داخل کفش همواره حفظ کند.
3- عاج های عمیق داشته باشد.
4- اصطکاک خوبی داشته باشد.
5- مقاومت مناسبی داشته باشد.
6- دارای انعطاف پذیری کافی باشد.

موارد مهم انتخاب نوع کفش کوهنوردی

امروزه در کوهنوردی صحبت از کفشی که بتوان از آن در برنامه های مختلف در طول سال استفاده کرد کاملاً اشتباه است و باید برای هر برنامه خاص کوهنوردی، کفش مخصوص آن را تهیه کرد.
1- اندازه کفش و راحتی پا
2- قابلیت فنی ( کوهنوردی در تابستان، صعودهای زمستانه، هیمالیانوردی، سنگنوردی، یخنوردی و …)
3- استحکام و جنس رویه (که پیش تر در مورد آن صحبت شد)
4- درجه سختی زیره کفش (تخت کفش) 
5- دارای ساق‌ بلند بین 14 تا 19 سانتی‌متر (باید مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت کند)
6- تاریخ تولید کفش (باید توجه داشت که چسب های بکار رفته، تاریخ انقضایی بین 2 تا 5 سال دارند)
7- برند و مارک معتبر
8- قیمت مناسب
9- گارانتی

اندازه کفش کوهنوردی :

اندازه کفش کوه برای راحتی باید به گونه‌ ای باشد که کوهنورد بتواند ساعت ها کفش را به‌ راحتی و آسانی بپوشد. اندازه کفش مناسب تنها با پوشیدن و راه رفتن مشخص می شود نه با نگاه کردن و پرسیدن از دیگران.
1- کفش گشاد موجب ایجاد تاول های پوستی می کند.
2- کفش کیپ و تنگ موجب فشار وارد به پا می شود. (ناخن ها و بستر ناخن صدمه می بیند)
به ‌طور کلی پیشنهاد می کنیم برای خرید کفش دقت کنید تا اندازه آن 1 شماره از پای شما بزرگتر باشد که فضا توسط جوراب ضخیم پر خواهد شد. 

نکته های کاربردی در هنگام خرید کفش کوهنوردی :

1- پس از انتخاب نوع کفش مورد نظر براساس نیاز خود، جهت امتحان کفش کوهنوردی در فروشگاه، یک جفت جوراب ضخیم از نوعی که در فعالیت های خود، به پا می کنید همراه داشته باشید. پای بسیاری از افراد در طول روز باد می کند، بنابراین خرید خود را در شب هنگام که پا در بزرگترین اندازه خود است، انجام دهید.
2- پیش از بستن بندها پایتان را تا جایی که امکان دارد در داخل کفش به قسمت جلو برانید و پنجه‌ ی پایتان را کاملاً در جلوی کفش قرار دهید در این هنگام باید به اندازه حداقل قطر یک انگشت، پاشنه با انتهای کفش فاصله داشته باشد.
3- پس از مرحله یک بند کفش را محکم بسته و با آن راه بروید. اگر کفش مناسب پای شما باشد، پایتان در داخل آن کاملاً راحت است.
4- پس از پوشیدن کفش و بستن بند آن، روی یک پای خود ایستاده و با پای دیگر خود به دیوار ضربه وارد کنید. اگر کفش مناسب باشد در این حالت هیچ‌‌گونه ضربه‌ای به طور مستقیم به پایتان وارد نمی‌شود.
5- بعد از پوشیدن پوتین و بستن بندهای آن، با ایستادن روی کناره‌ی خارجی پای خود، مطمئن شوید پوتین از قوزک مچ پایتان محافظت می‌کند.
6- به صورت کلی کفش کوهنوردی باید 1 شماره از پایتان بزرگتر باشد ولی حتماً باید کفش را بپوشید و با آن راه بروید، کفش های کوهنوردی بدلیل ساخت به هیچ وجه جا باز نمی کنند!!!

هشدار: هیچگاه برای اولین بار کفش نو را در یک برنامه سنگین استفاده نکنید!

انواع کفش ها در ورزش کوهنوردی با شرح کامل

 امروزه با توجه به پیشرفت تکنولوژی بنا به نوع برنامه را براساس قابلیت و کارایی تقسیم بندی می شوند. برای تهیه کفش باید به کارایی خاص آن توجه داشت. اکثر کفش های کوهنوردی در مدل هایی مردانه و زنانه عرضه میشوند و نام دسته هر یک در شرکت تولید کنند می توانند متفاوت باشد.

کفش کوهپیمایی (Trekking)

شامل کفش های که وزن سبکی است، دارای ساق‌ بلند (14 تا 19 سانتی‌متر) است، تا مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت کند. زیره این کفش تاحدی انعطاف پذیر است و رویه آن عموماً پارچه های ضد آب یا چرمی است.

کاربرد:
• صعود ارتفاعات بدون برف و یک روزه در 3 فصل اول سال
• پیمایش کویرها، جنگل ها به صورت چند روزه

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان، پایار، تبریز کسرا، آسیا ( فروش در خیابان منیریه) قیمت بالای 200 هزار تومان

خارجی: BESTARD ,SCARPA ,MAMMUT ,ASOLO ,lA SPORTIVA ,MILLET  بالای 700 هزار تومان

توجه:

• هرگز برای برنامه های حتی یک روزه زمستانه، این کفش را نپوشید!
• به دلیل داشتن دوخت روی کفش نباید با آن ها در مسیر های سنگ لاخی یا فرود از شن اسکی استفاده کرد.
• پوتین سربازی یک نمونه ارزان است البته کفی (زیره) ضد لغزش ندارد، بنابراین دور آن را یک خط بزرگ بکشید لطفا.

کفش کوهنوردی (Mountaineering)

شامل کفش های نیمه سنگین کوهنوردی است. دارای ساق‌ بلند (14 تا 19 سانتی‌متر) است، تا مچ پا را محکم نگه‌ داشته و خوب محافظت کند. زیره این کفش کمی انعطاف پذیر است.

کاربرد:
• برنامه و صعودهای چند روزه 3 فصل
• برنامه های صعود زمستانی یک روزه (اگر لایه گورتکس داشته باشد)

 برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان، پایار ( فروش در خیابان منیریه) قیمت بین 185 تا 225 هزار تومان

خارجی: BESTARD ,SCARPA ,MAMMUT ,ASOLO ,lA SPORTIVA ,MILLET  بالای 900 هزار تومان

توجه:
• هرگز برای برنامه های که چند روزه زمستانی نپوشید، احتمال یخزدگی انگشتان پا بیشتر میشود!

کفش کوهنوردی سنگین یک پوش (High Mountain)

کفش های تک پوش سنگین و بسیار قوی کوهنوردی است، زیره این کفش انعطاف پذیری ندارد، تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند و برای حرکت روی برف و یخ طراحی شده اند.

کاربرد:
برای صعودهای زمستانه در ارتفاعات کمتر از 5000 متر
برای صعودهای فنی در یخنوردی و میکس 

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان

خارجی: BESTARD ,SCARPA ,MAMMUT ,ASOLO ,lA SPORTIVA ,MILLET  بالای یک میلیون تومان

توجه:
• این کشف ها ضدآب بوده و دوخت با نخ ندارند، رویه کفش با چسب یا دوخت ذوبی به زیره میچسبد و دارای تاریخ انقضا هستند! (به تاریخ تولید کفش دقت کنید)
• بدلیل زیره غیر انعطاف پذیر آن، تنها بر روی برف و یخ به کارمی رود!
• هرگز کفش های کوهنوردی سنگین در مکانهایی که برف وجود ندارد، نپوشید، خیلی زود، پایتان تاول خواهد زند!

کفش کوهنوردی سنگین دو پوش (Expedition)

کفش های کوهنوردی سنگین دو پوش سنگین و بسیار قوی کوهنوردی است. زیره این کفش انعطاف پذیری ندارد. یک پوش آن کفش کوچکی و هم اندازه پای کوهنورد است و بجای بند کفش دارای چسبک برای بستن آن استفاده میشود و این کفش درون کفش اصلی که بزرگتر است قرار می گیرد. در زمان استراحت با کفش کوچک داخل چادر  میشوند، تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند. 

کاربرد:

• صعود قله های 7000 متری در فصل صعود (بهار و تابستان)
• صعود قله های کمتر از 7000 متر در (پاییز و زمستان)
• یخنوردی در ارتفاعات بسیار بلند

برندهای معتبر:

خارجی: BESTARD ,SCARPA ,MAMMUT ,ASOLO ,lA SPORTIVA ,MILLET  بالای 1.5 میلیون تومان

توصیه:
• در مسیرهای غیر برفی هرگز استفاده نکنید. (باعث تاول پا میشود)

• پس از خرید و قبل از استفاده از آن در یک برنامه سنگین، آنها را در یک برنامه سبک به پا کنید و بیازمایید.

• هرگاه با یک کفش جدید به کوه میروید به محض ایجاد سوزش در نقطه ای از پایتان سریعا آنرا با چسب بپوشانید. ادامه حرکت با همان وضع پاهایتان را زخم و حرکت را آزار دهنده میکند.

• به علّت سنگین و حجیم بودن این کفش ها در هنگام حرکت روی شیب های کم و مخصوصاً سراشیبی ها بندپوش داخلی را باز یا شل ببندید تا راحت تر حرکت کنید و در برنامه های فنی و استفاده از کرامپون بندها را محکمتر ببندید تا پای شما در کفش بازی نکند. همیشه در طول برنامه کفش را خشک نگاه دارید.
• از گتر مناسب استفاده کنید. استفاده از سوپر گتر ها که تمام سطح کفش را میپوشانند در افزایش نگهداری گرما موثرند.
• پوش داخلی کفش را با خود به کیسه خواب ببرید تا برای استفاده در روز بعد گرم بمانند. به پا کردن یک کفش یخ زده گاهی موجب یخزدگی انگشتان پا قبل از حرکت میشود.
• جوراب خوب نقش مهمی در افزایش کارایی کفش شما دارد. جوراب اضافه را فراموش نکنید.
مراقب سنگ ها باشید. جنس پوش خارجی بعضی از این کفش ها سخت بوده و ممکن است در اثر ضربه شدید بشکند.
• در شرایط اضطراری یا در مواقعی که از کفش دوستانتان استفاده میکنید، میتوانید با پوشیدن جوراب اضافه یا کم و زیاد کردن کفه کفش، سایز آنرا یک شماره کم و زیاد کنید.
اضافه بند کفش را در ساق کفش یا گتر جمع کنید. باز کردن بند کفش یخ زده شما را دچار دردسر میکند. مخصوصا اینکه مجبورید برای اینکار دستکش خود را نیز درآورید.
• یک توصیه دوستانه از خرید کفش های پلاستیکی (رویه فایبرگلاس) دو پوش خودداری کنید.

کفش های هیمالیا نوردی (Expedition)

شامل کفشی سه پوش سنگین و بسیار قوی کوهنوردی است، زیره این کفش انعطاف پذیری ندارد، پوش اول آن یک گتر بلند است که بر روی کفش قرار می گیرد و به دور کفش دوخته شده و تمام رویه و اطراف کفش را در بر می گیرد. تمام آن ها قابلیت نصب گرامپون را دارند. این کفش ها برای شرایط بسیار سرد و صعود برف و یخ ساخته شده اند.

کاربرد:
صعود ارتفاعات 8000 متری هیمالیا 
صعود ارتفاعات بالای 7000 متر در زمستان

 برندهای معتبر:

خارجی:  SCARPA ,ASOLOMAMMUT ,MAMMUT ,lA SPORTIVA ,MILLET  بالای 3 میلیون تومان

کفش یخ نوردی

این کفش ها شبیه کفش سنگنوردی، سبک بوده فقط دارای کرامپون های دائمی متصل به کف کفش است.

کاربرد:

برای مسابقات و صعودهای سرعتی در یخنوردی

برند معتبر:

خارجی : lasportiva ,MAMMUT 

کفش های راهپیمایی (Walking)

کفش هایی بدون ساق و بسیار سبک است که در مسیر های ساده، کفی قابل استفاده بوده و عموماً در کفه آن از شکوک گیر استفاده شده است.

برندهای بسیار زیادی در زمینه وجود دارد، بهتر است زیره این کفش نیز ویبرام باشد.

کفش سنگ نوردی (Climbing)

این کفش ها که اصطلاحاً کتانی سنگ نیز نامیده می شوند با شکل خاص و مواد خاصی تولید می شود. برای صخره نوردی، دیواره نوردی و سنگ نوردی داخل سالن کاربرد دارد.

موارد گفته شده فوق برای کفش های کوهپیمایی و کوهنوردی و یخنوردی بیان شد، شرایط در کفش سنگنوردی به صورت زیر است.

برندهای معتبر:

ایرانی: لاوان 

خارجی: , SCARPA , lasportiva  بالای 200 هزار تومان

راهنمای خرید کفش سنگ نوردی

۱- کفش باید راحت باشد.
۲- اندازه و شکل کفش تغییر نکند.
۳- برای صعودهای اصطکاکی قابل انعطاف باشد.
۴- در صعودهای عرضی و طولی باید لبه های سفت و سختی داشته باشد.
۵- پنجه کفش که در برگیرنده انگشتان پا است سخت و محکم باشد.
۶- کف کفش با دوام و لبه های کناری آن با کیفیت باشد.
۷- کفش ضمن آنکه قوزک پا را محافظت می کند باید بیش ترین انعطاف را نیز برای قوزک پا فراهم کند.
۸- کفش باید سبک، قوی و بادوام باشد.

انتخاب کفش مناسب سنگ نوردی:
۱- مناسب ترین نوع، بستگی به نوع برنامه های تمرینی دارد.
۲- باید کاملاً چسبیده و اندازه پا باشد.
3. کفش سنگ، یک شماره کوچکتر برای تنها برای مسابقات سنگنوردی سالن کاربرد دارد.
۳- در منطقه ای که تنوع گسترده ای از سنگ ها و دیواره های سنگی است باید کفشی انتخاب کرد که بتواند هم از نظر لبه های کفش و هم از نظر خاصیت اصطکاک بر سنگ جوابگو باشد.

عوارض کفش تنگ در سنگ نوردی

۱- تاول
۲- میخچه
۳- پینه
۴- فشار بیش از حد به پا
۵- خستگی در تمرین و سنگ نوردی

جنس رویه کفش سنگ نوردی:

۱- جیر (بعد از مدتی گشاد می شود، مخصوصا اگر بدون آستر باشد)
۲- چرم
۳- نایلون مخصوص
۴- کتان
۵- ترکیبی از مواد فوق

همگی موارد فوق می تواند آستر دار یا بدون آستر باشد.

هشدارها:

۱-کفش سنگ نوردی اگر هنگام تمرین خیس شود پس از خشک شدن جمع شده و چروک می شود و هنگام سنگ نوردی پا را ناراحت می کند.

۲- هنگام بستن کفش نباید آنرا خیلی محکم کشید زیرا خود این عمل سبب گشاد شدن سریع و صدمه به کفش می شود.

حرف آخر

امیدواریم از مطالب بیان شده حداکثر استفاده را بکنید و بدانید پا قلب دوم انسان است. انسان ها بدون قلب نمی توانند زندگی کنند و یک کوهنورد بدون پا نمی تواند کوهنوردی، کوه پیمایی و … را انجام دهد. اگر پای شما آسیب جدی ببیند شاید سال ها باید منتظر روزی بمانید که بهبود لازم و کافی را دریافت کنید. پس در نتیجه مراقبت از پا با استفاده از کفش مناسب کوهنوردی دارای اهمیت بسیاری است.