سرای عجم اهواز

14252 2018/02/22
لطفا به این مطلب رای دهید
[رای ها : 8 امتیاز : 4.5]
تاریخچه
آدرس
فاصله مکانی
فاصله زمانی

زمان ساخت این بنا به دوره قاجاریه می رسد.

شهر اهواز در استان خوزستان به دلیل موقیعیت استراتژیک و قرار گرفتن در کنار آب های آزاد، آثار تاریخی ارزشمندی را از دیرباز تاکنون در خود جای داده است. سرای عجم اهواز نیز یکی از آثار بجا مانده از دوره قاجاریه است. سرای عجم که با نام سرای السه نیز شناخته می شود در گذشته جزو یکی از کاروانسراهای شیخ خزعل بوده و سپس به بازار تبدیل شده است، اخیراً نیز به عنوان انبار از آن استفاده می شد. نام این بنا از دو واژه سرا و عجم متشکل شده که کلمه سرا یا خان به کاروانسراهای درون شهری اشاره می کند که نقش تجاری داشته اند.

سرای عجم همجوار خیابان خانه دادرس است. این ملک در تملک شخصی آقای احمد عجم، پدر ناصر عجم نماینده مجلس و شهردار اهواز بوده ، به همین دلیل به نام سرای عجم معروف گشته است. سرای عجم در اهواز در بین سال های (1170 تا 1304) بنا شده تقریبا برابر با رونق شهر اهواز در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بود. با مشاهده این بنا متوجه می شوید علت مسقف بودن آن ارائه کالاهای گرانبها بوده؛ ضمن اینکه مستطیل شکل بودن حیاط دلالت بر تیمچه بودن آن دارد، چرا که معماران بتوانند به سهولت روی ضلع کوتاه تر سقف را بنا کنند.

سرای عجم از نظر سبک معماری دارای ظرافت منحصر به فردی می باشد که در یک طبقه بنا گشته و تماماً از آجر چینی در ساخت آن استفاده شده است. ستون های حجاری شده آن چشم هر بیینده ای را به خود جلب می کند و از طرفی حجره های متعدد، سنگ فرش و در و پنجره چوبی آن با زیبایی خاصی کار شده اند. سرای السله به واسطه مورد استفاده قرار گرفتن توسط عشایر، تاریخی شفاهی، از این استان را در خود پنهان نموده است. و سرای السه نامی است که عشایر برای این عمارت استفاده می کرده اند.

سرای عجم اهواز از نوع حیاط مرکزی می باشد که ایوان ها به شکل قرینه دور تا دور حیاط دیده مشاهده می شوند. در گذشته قسمت اعظم میانسرا را پنجره تشکیل می داده است چرا که همه آن ها را با آجر مسدود کرده اند و با توجه به اندازه دروازه ورودی سرای عجم احتمالا نیازی به آن همه پنجره نبوده و پلان اولیه آن به همین شکل بوده است. با توجه به آب و هوای اهواز قطر دیوارها را زیاد در نظر گرفته اند تا از تبادل حرارت فضاهای داخلی بنا و محیط بیرونی ساختمان جلوگیری کند از طرفی قطر زیاد دیوارها باید نقش منبع حرارتی را نیز بازی می کرده اند. دیوارهای سرای عجم را اگر با نازک کاری در نظر بگیریم حدود 75 سانتی متر ضخامت دارند، جنس دیوارها هم از خشت و گل است.

عمارت تاریخی عجم اهواز در سال 1382 با شماره 10875 به عنوان آثار ملی ایران به ثبت رسید. متاسفانه مالک بنای تاریخی عجم اهواز، بارها به بهانه های مختلف قسمت هایی از این آثار ارزشمند را تخریب کرد تا آخرین بار آن در شهریور ماه 1392 اتفاق افتاد که توسط سازمان میراث فرهنگی اهواز جلوگیری به عمل آمد. سرانجام با پیگری مالک آن، این سرا از فهرست آثار ملی خارج شد و پس از دو ماه به لیست آثار ملی بازگشت. اما این عمل نتوانست مانع تخریب سرای عجم توسط مالک آن شود و در نهایت بخش هایی از طاق ها و ستون های این اثر کاملا تخریب شد و این بنا دیگر وجود خارجی ندارد!

عکس های سرای عجم اهواز

لطفا برای لذت بیشتر ما و دوستانتان، در مورد این جاذبه نظر دهید...!

لطفا همه فیلدها را با دقت پر کنید