غار علیصدر همدان

اکتشاف غارها به خاطر ماهیتی که از نظر مرموز و ناشناخته بودن دارند، بسیار لذت بخش است. حال اگر در مورد بزرگترین غار آبی جهان، یعنی غار علیصدر صحبت کنیم، این لذت چندین برابر می شود. در همین ابتدا باید بدانید نام این غار، علی سرد یا علی سد بوده است. در منابع مختلف نام اصلی غار علی سد معرفی شده که به مرور زمان به علیصدر تغییر پیدا کرده است.

برای دیدن این غار زیبا و شگفت انگیز باید به استان همدان سفر کنید. غار علیصدر در نزدیکی روستای علیصدر از توابع شهرستان کبودرآهنگ و در ارتفاعات ساری قیه (صخره زرد) واقع شده است. برای رسیدن به غار، مناسب ترین راه از مسیر لالجین به بیجار می باشد که از تاریخ احداث آن مدت زیادی نمی گذرد. البته مسیرهای همدان به رزن و همدان به صالح آباد نیز شما را به مقصد می رساند.

داستان کشف غار علیصدر در همدان و شهرت آن جالب است. این غار از دیرباز برای تهیه آب آشامیدنی توسط مردم مورد استفاده قرار می گرفته است. آب غار بسیار شفاف و زلال می باشد و همین امر روستائیان اطراف را به برداشت آب از این غار ترغیب می کرده است. همچنین از غار علیصدر شهر همدان به عنوان مخزنی برای ذخیره آب نهر سراب استفاده می کردند. در نتیجه این کار سطح آب غار تا نزدیکی دهانه بالا آمده بود و سال ها امکان ورود به غار وجود نداشت. سرانجام بعد از گذشت چند سال و در اثر قطع شدن آب نهر سراب به خاطر زلزله سال 1336 فارسینج، سطح آب غار به مقدار اولیه خود بازگشت و کم کم توجه غارنوردان و ماجراجویان را به خود جلب کرد.

در سال 1342 یک گروه 14 نفره که از اعضای هیئت کوهنوردی استان همدان بودند و توسط محمدطاهر همایونی سرپرستی می شدند، موفق شدند از دریاچه غار عبور کرده، قسمت های مختلف آن را ببینند و اطلاعات اولیه ای از مشخصات غار تهیه کنند. روایت دیگری هم وجود دارد و عده ای معتقدند این غار اولین بار توسط فرمانده پادگان همدان، سرهنگ یحیایی کشف و معرفی شده که البته مدرک معتبری از آن در دست نیست.

دهانه غار در حال حاضر بسیار بزرگ است، رفت و آمد در آن به سهولت انجام می شود. این سهولت را در واقع مدیون عبدالله حاجیلو، رییس هیئت کوهنوردی همدان در آن زمان هستیم. در گذشته دهانه غار 50 سانتی متر قطر داشت که مسیر را برای ورود کسانی که کوهنورد نبودند بسیار مشکل می کرد. آقای حاجیلو در سال 1353 و به کمک بومیان منطقه دهانه را بازتر کرد و ابعاد آن را به حدود 5 متر عرض و 3 متر ارتفاع رساند، تا عموم مردم راحت تر بتوانند از غار دیدن کنند.

امروزه می توانید به صورت انفرادی و یا با تور غار علیصدر از این جاذبه گردشگری منحصر به فرد بازدید کنید. بلیط غار علیصدر به دو دسته عادی و ویژه تقسیم می شود که تفاوت آنها در طول مسیر و تالارهایی است که می توانید از آنها دیدن کنید. با بلیط عادی تنها می توانید برخی تالارها و قسمت های مشخص شده را تماشا کنید. امّا اگر به قصد دیدن غار به این منطقه سفر کرده اید، توصیه ما به شما این است که بلیط ویژه را تهیه کنید تا از تمام زیبایی های غار لذت ببرید.

از ورودی غار که عبور کردید مسیر با شیب نسبتاً ملایمی به سمت پایین می رود. پس از طی مسافتی کوتاه به دریاچه غار می رسیم که تنها راه عبور از آن از طریق قایق های گشت در غار است. البته هنگام سوار شدن و همچنین در طول مدت قایق سواری باید خیلی مراقب باشید و نکات ایمنی را رعایت کنید. قبلاً پیش آمده که قایقی بر اثر سهل انگاری واژگون شده، البته خوشبختانه سرنشینان آن همه سالم از آب بیرون آمدند امّا دمای آب گاهی بسیار پایین و حتی نزدیک به صفر می باشد و ممکن است یک خطای کوچک صدمات جبران ناپذیری به بار بیاورد.

در هنگام قایق سواری می توانید از مناظر زیبای درون غار که مختص همین محیط است لذت ببرید. هوای داخل غار عاری از گرد و غبار و بسیار دلپذیر می باشد. آب غار بسیار شفاف است و به راحتی می توان کف آن را دید.

از این دریاچه که عبور کردید دوباره قدم بر خشکی می گذارید. در قسمت خشکی نیز استالاگمیت های کوچک و بزرگ و با اشکال مختلف، منظره زیبایی را پدید آورده اند. پس از طی مسافتی کوتاه نیز دوباره باید سوار قایق شوید تا ماجراجویی خود را ادامه دهید. مسیر قایق سواری یکنواخت نیست و عرض مسیر و ارتفاع سقف آن مدام تغییر می کند. گاهی اوقات سقف غار آنقدر پایین می آید که مجبورید سر خود را خم کنید تا با سقف برخورد نکنید.

در حال حاضر هنوز تمام مسیرها و دالان های غار به طور کامل شناسایی و ایمن سازی نشده اند. غار علیصدر بسیار طولانی می باشد و تا به حال 14 کیلومتر از آن شناسایی و ایمن شده است. این غار به غارهای سوباشی و سراب وصل می باشد که با غار سوباشی 11 کیلومتر و با غار سراب 7 کیلومتر فاصله دارد. همچنین گمان می رود غار علیصدر با غارهای دیگری مانند قوری قلعه ارتباط دارد که البته هنوز این موضوع را ثابت نکرده اند. از 14 کیلومتر شناسایی شده، 4 کیلومتر آن توسط پروژکتورها به طرز زیبایی نورپردازی شده و به غار جلوه ای زیباتر بخشیده است. 

محل تأمین آب غار چشمه های زیرزمینی موجود در آن می باشد که از ریزش های جوی به وجود می آیند. ارتفاع سقف غار در بلندترین حالت به ده متر از سطح آب می رسد و رسوبات کربنات کلسیم موجود در سقف استالاکتیت های زیبایی را پدید آورده است. انتهای غار علیصدر هنوز مشخص نیست و همین جنبه مرموزتری به آن می بخشد. همچنین داستان های زیادی مانند کشف یک موجود جدید و ناشناخته در غار وجود دارد که می توانید آنها را از زبان مردم بومی منطقه بشنوید.

فاصله غار علیصدر تا همدان 75 کیلومتر است و در سمت شمال غربی آن قرار گرفته است. فصل مناسب برای دیدن غار بهار و تابستان می باشد و توصیه می گردد حتماً لباس گرم با خود ببرید. غار علیصدر از جاذبه های گردشگری همدان، بدون اغراق یکی از زیباترین غارهای دنیاست.

نشاط آوران به شما پیشنهاد می کند اگر قصد سفر به استان همدان را دارید، حتماً این غار زیبا را در لیست مکان هایی که برای بازدید می روید قرار دهید. این غار میانگین 5000 بازدید کننده در روز را دارد، به همین دلیل شاید مجبور شوید مدتی را در صف انتظار برای ورود به غار بگذرانید. البته امروزه در اطراف غار امکانات رفاهی خوبی اعم از چادرهای صحرایی، ویلاهای چوبی، سوئیت اقامتی و یک مهمانسرای نسبتاً بزرگ برای گردشگران و بازدیدکنندگان تعبیه شده تا اگر بخواهند شبی را در این منطقه به سر ببرند، در رفاه کامل باشند.