تورنگ تپه، یکی از بزرگترین و با ارزش ترین تپه های باستانی استان گلستان محسوب می شود که دارای وسعتی بسیار و ارتفاعی چشمگیر است که در مجاورت روستای تورنگ تپه قرار دارد و مشرف بر دریاچه می باشد.
به مجموعه ای از چند تپه با برجستگی های نزدیک به هم، تورنگ تپه گویند. بزرگترین برجستگی تورنگ تپه از سطح دشت های اطرافش، ارتفاعی نزدیک به 5.34 متر است. قدمت آثار تورنگ تپه گرگان، به هزاره چهارم قبل از میلاد می رسد.
آشکار شدن اهمیت تورنگ تپه با کشف اتفاقی گنج استرآباد در سال 1841 میلادی صورت گرفت. ژان، حفاری تورنگ تپه را در سال 1340 شروع کرد و 13 فصل کاوشی روی آن انجام داد. آثار پیدا شده در تورنگ تپه گرگان متعلق به دوره های ایلخانی، هخامنشی، هلنیسی، اشکانی، ساسانی و اسلامی و هم چنین از دوره برنز و آهن نیز می باشد.
تورنگ تپه ملک محمد ناصر خان بود و او برای نخستین بار شروع به حفاری کرد، شروع کاوش تورنگ تپه به زمان محمد شاه قاجار می رسد، در سال 1219 خورشیدی (1841 میلادی)، هیئت حفاری مستقر در تورنگ تپه، اشیاء طلایی، نقره ای، مفرغی و برنزی مانند آبخوری طلا، ابزاری از سنگ زرد، ظروف سنگی، سلاح های جنگی، تبر و دشنه مسی پیدا کردند.
این هیئت به این نتیجه رسید که تمدن تورنگ تپه به قدمت شهر سوخته سیستان، تپه یحیی و آلتین تپه می رسد و همگی را جزو گنجینه و غنای فرهنگی نیمه شرقی ایران دانسته اند، آنان به این نتیجه رسیدند که مردم آن دارای سیستم آبیاری، کشاورزی و صنعت سفال سازی و فلز کاری بوده اند.
عمده ترین آثارى که در خلال حفریات و کاوش‌هاى علمى از لایه‌هاى مختلف تپه مذکور به دست آمده، شامل آثار معمارى با مصالح خشتى، سفالینه‌ها، ظروف، اشیاء و دیگر ادوات مورد نیاز روزمره زندگى و ابزارآلات برنزى است.
تپه تاریخی و فرهنگی تورنگ تپه به شماره 66 تاریخ 15 دی ماه 1310 خورشیدی و با قدمت هزاره سوم و دوم پیش از میلاد در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و همانند سایر آثار ثبتى، حفاظت آن به وسیله سازمان میراث فرهنگى استان گلستان انجام مى‌پذیرد. بخشی از موزه لوور در شهر پاریس به اشیای کشف شده در تورنگ تپه گرگان اختصاص دارد.
در جای جای این تپه می توان ردپای حفاریهای غیرمجاز را دید که آنرا به مثابه یک آبکش کرده است . و همچنین این تپه تاریخی فاقد یک تابلو راهنما برای گردشگران و مسافران است و حفاران غیرمجاز تابلوی قبلی را نیز به سرقت برده اند.
