قدمت گور دخمه صحنه به زمان مادها مربوط میشود.
گوردخمه صحنه کجاست؟
گور دخمه سراب صحنه در چهارچوب کوه شوق علی قرار گرفته و در شمال صحنه طرف راست رود دربند در استان کرمانشاه ایران سنگبری شده است. در میان مردمان این منطقه، گوردخمه ها به قبر کیکاوس، فرهاد تراش و آرامگاه شیرین و فرهاد شهرت پیدا کرده است.
در درازای جاده برای دسترسی به گوردخمه صحنه، که بعضی از مردم آن را کمیاب ترین گوردخمه دوطبقه ماد ها میشناسند، درخت های میوه و جنگلی که باعث قشنگی این ناحیه شده است وجود دارد.
تصاویر گوردخمه صحنه
در فاصله ۵۰ متری رودخانه، قسمتی به طول ۱۴/۵ و فاصله عمودی ۱۱ متر خراشیده شده است و در آن گودال عظیمی ایجاد کرده اند که ورودی آن به سمت جنوب می باشد. در پیش روی گوردخمه، محیطی شبیه به بارگاه ساخته اند. مقابل این بارگاه، سکویی در صخره خراشیده اند. در اطراف بارگاه دو پایه سنگی قرار دارد که فقط ریشه و قسمتی از تنه آن باقی مانده است. همینطور این کار سبب از میان رفتن کنده کاری های سردر گچدال شده است.
طبق قسمت های به جا مانده، ریشه تیرک ها به صورت زنگوله رگردیده است. تنه این تیرک ها شیارهایی مانند تیرک های زمان هخامنشی دارد. با توجه به اعتقاد اجداد ما، جسم بی جان، دارای ارزش نبوده و آلوده می باشد. از این جهت، طریقه از بین رفتن جنازه هم مهم نبوده است و تنها شیوه لازم جهت به خاک سپردن مردگان این بود که از میان رفتن جنازه ها سبب کثیفی محیط زیست نشود. بر اثر این اعتقاد، تخته سنگ ها و ارتفاعات به دور از روستا ها را به منظور خاکسپاری مردگان تعیین می کردند. این خاکسپاری ها به شیوه های گوناگونی اجرا می شد که عاقبت انجام این رسومات، به جا ماندن عمارت های قدیمی زیادی مثل گوردخمه ها و گودال ها در این اقلیم است.
گوردخمه
گوردخمه، مقبره ای شبیه به یک حجره مستطیل شکل است که چندین مکان برای تدفین دارد و درون کوه ها و تخته سنگ ها تراش داده می شده است. بعضی اوقات چنان عظیم بود که جهت نشستن، گذاشتن شی ها و حتی به پا داشتن آداب خاکسپاری، مکان به اندازه لازم را دارا بود.
سرچشمه این آبادگری تخته سنگی جهت به خاک سپردن مردگان، وابسطه به سلطنت آرارات و فرهنگ اورارتوها است که از فرهنگ های هزاره ی دوم پیش از میلاد به حساب می آیند.
اورارتوها، اجداد گرجی ها و ارمنی ها می باشند. در مناظق پیرامون دریاچه وان در کشور ترکیه و ارتفاعات ارمنستان که عضو عرصه جغرافیایی فرهنگ اورارتوها حادث گشته است، شمار زیادی از این گوردخمه ها به چشم می خورد.
دخمه ( برج خاموشان)
در این شیوه، که تاریخ نویسان، سرچشمه آن را مردمان آریایی مستقر در نواحی سردسیر و سرشار از برف می دانند، در اوج ارتفاعات دور از روستا، محلی ساخته شده و مردگان را آنجا می گذاشتند تا جسد ها، به وسیله حیوانات و پرنده ها تجزیه شوند. داخل گودال ها جهت انباشته کردن و ناپدید کردن استخوان های به جا مانده، محوطه ای رو باز می ساختند. کلمه استودان از بهم پیوستن کلمه استو به معنی استخوان و دان معنی مکل ایجاد شده می باشد. استودان گودالی با جدار های سنگی که در بین گورستان ها کاوش می شد است، استخوان های به جا مانده داخل آن را انباشته می کنند تا به وسیله ماده هایی مثل آهک و گوگرد کاملا از بین برود. به دلیل اینکه اکثر این گودال ها شبیه به بناهای بلند سنگی استوانه ای هستند، به آنها برج خاموشان را نیز نسبت داده اند.
درباره گوردخمه صحنه باید توضیح داد که از جاذبه های تاریخی کرمانشا بوده و در تاریخ 10 دی ماه 1315 و با شماره ثبت 148 به فهرست آثار کشور اضافه شده است.
آدرس گوردخمه صحنه : کرمانشاه صحنه در بدنه کوه شوق علی واقع در شمال شهر صحنه و سمت راست رود دربند