تالاب گیمشان از زیباییهای ایران که مرکزی برای کوچ پرندگان مهاجر است، یکی از معروفترین و زیباترین تالابهای کشور است. تالابها و باتلاقها جزیی جداناپذیر از طبیعت هستند. ایران عزیز، کشوری چهار فصل با مناطق دیدنی بسیار زیاد که چشم هر بینندهای را مجذوب میکند و سالانه گردشگران خارجی بسیاری را برای دیدن طبیعت زیبای خود، جذب میکند. تالاب گمیشان گلستان یکی از مراکز طبیعتگردی ایران است که منظرهای بدون رقیب را با اشکال خود، شکل دادهاست. این بار در ایرانگردی نشاط آوران کوله خود را بستهایم و دل به جاده زدیم و مقصد سفر خود را تالاب گمیشان انتخاب کردهایم. با سلسله مقالات ایرانگردی و معرفی مناطق دیدنی ایران، همراه ما باشید.
تالاب گمیشان کجاست؟
یکی از جاذبه های بسیار زیبای ایران تالاب گمیشان استان گلستان است که در قسمت شرقی دریای خزر و در 20 کیلومتری شمال بندر ترکمن و در ناحیه مرزی ایران و ترکمنستان قابل رویت است.
تالاب گمیشان گلستان یکی از مناسب ترین مکان ها برای مهاجرت پرندگان به حساب می آید همچنین این تالاب به عنوان یک ذخیره گاه ژنتیکی بسیار مهم مورد استفاده قرار گرفته است.
برای دسترسی به تالاب گمیشان ابتدا باید از بندر ترکمن به طرف شهرستان گمیشان یا همان گمیش تپه گذر کنید، پس از گذشتن از 10 کیلومتری شمال شهر، محیط بانی گمیشان را مشاهده خواهید کرد.
پوشش جانوری منطقه
این منطقه دارای ویژگی های فراوانی از جمله اکوسیستم بی مانند آن است که در آن اقسام مختلف ماهی، گونه های مختلف سخت پوستان، نرم تنان، دوزیستان، خزندگان و پرندگان وجود دارد. همچنین این تالاب محل استقرار بعضی از پرنده های در حال انقراض و کمیاب دنیا در فصل های پاییز و زمستان است.
تالاب گمیشان یکی از زیباترین جاذبههای طبیعی شهر گمیشان است. بازدید از این تالاب نیاز به مجوز سازمان محیط زیست استان گلستان دارد. پرندگان کمیابی مانند فلامینگو، سنقر خاکستری، عقاب دریایی، غازهای وحشی و خوتکا در تالاب گمیشان زندگی میکنند. بیشتر این پرندگان با شروع فصل سرما از روسیه به این تالاب کوچ میکنند. تالاب گمیشان یکی از بهترین مکانهای پرنده نگاری ایران است.
از سال 1376 تاکنون قسمت عظیمی از تالاب در حدود 14 هزار هکتار به عنوان محوطه شکار ممنوع اعلام شده است. به دلیل وجود شرایط آب و هوایی مناسب بخش شمالی، این منطقه در لیست تالاب های بین المللی در کنوانسیون رامسر ثبت گردیده است.
همانند آشوراده و یا بیشتر از آن، یکی از مطلوب ترین سایتهای پرنده نگری در سراسر ایران در استان گلستان و به طور مخصوص این تالاب می باشد.
از جمله پرندگانی که در تالاب گمیشان استان گلستان و اطراف آن زندگی می کنند می توان غازهای خاکستری، فلامینگوها، سنقر خاکستری، عقاب دریایی دم سفید، کاکایی سر سیاه، خوتکا، چرخ ریسک دم دراز وغیره را نام برد.
وسعت تالاب گمیشان
وسعت تالاب گمیشان بندر ترکمن تقریبا 20 کیلومتر است که تا 8 کیلومتر از خاک ترکمنستان نیز ادامه یافته است. حدودا 14 هکتار از این تالاب منطقه شکار ممنوع اعلام شده که برای تماشای این ناحیه نیز به مجوز کتبی از سازمان محیط زیست استان گلستان نیاز دارید.
همچنین در این ناحیه می توانید شاهد حیواناتی مانند فک دریایی، شغال و روباه باشید. گل فشان هایی که در این ناحیه وجود دارند به زیبایی های این تالاب افزوده اند و مشهور ترین آن ها قارنیاق و نفتیجه نام دارد که به ترتیب در شرق و شمال شرق گمیش تپه قابل مشاهده اند. ساختمان هایی که به علت پرتاب گل تا ارتفاع 300-500 متری ایجاد می شوند گل فشان نامیده می شوند.
آدرس : شرق دریای خزر، ۲۰ کیلومتری شمال بندر ترکمن و در محدوده مرزی ایران و ترکمنستان
گل فشان نفتلیجه یکی از جاذبه های گردشگری گمیشان
گِلفشانها از پدیدههای زمینشناسیاند و در زمینهایی که به دوران مزوزئیک و سنوزوئیک مربوط بودهاند دیده میشوند. گِلفشان نفتلیجه جاذبهای طبیعی و خارقالعاده است که از عمق زمین بهصورت آتشفشانی تا ارتفاعی بین چند سانتیمتر تا چندین متر گِل را به سمت بالا پرتاب میکند. این گِلها از جنس رس و خاکستریرنگاند. در محیط اطراف آنها بوی نفت به مشام میرسد که به احتمال زیاد مربوط به گاز و نفت دریای خزر است. دریاچهای بنفشرنگ در اطراف گِلفشان نفتلیجه تصویر زیبا و خاص را به وجود آورده است. برای بازدید از گِلفشانهای استان گلستان باید به گمیشان مراجعه کنید.
اهمیت تالاب گمیشان
تالاب گمیشان یکی از زیباترین تالابهای ایران است که علاوه بر پوشش گیاهی منحصر به فرد خود، تنوع گونههای جانوری این منطقه نیز بسیار حائز اهمیت است. فک دریایی، شغال و روباه از جمله گونههای جانوری این منطقه هستند که در گشت و گذار خود در این ناحیه ممکن است با آنها روبهرو شوید. مشکلی که چند سالیست محیط زیست با آن روبهرو است، شکار بی رویه غیر مجاز شکارچیان است که زیست بوم جانوری این منطقه را به خطر انداخته. صید ماهی و شکار پرندگان آبزی از فعالیتهای اقتصادی و اجتماعی برخی ساکنین مجاور منطقه گمیشان است که بیشتر در فصل پاییز و زمستان انجام میشود.
همچنین چرای دامها از گیاهان اطراف و همچنین کشت محصولات کشاورزی مانند گندم و پنبه در زمینهای اطراف تالاب نیز از دیگر فعالیتهای اقتصادی بومیان این منطقه است. امیدواریم با همکاری محیط زیست، طبیعت این منطقه دوست داشتنی و بکر دست نخورده باقی بماند و از شکار بی رویه و غیر مجاز جلوگیری شود.
عکس تالاب گمیشان گلستان
بهترین زمان سفر به تالاب گمیشان گلستان
این منطقه آب و هوایی بسیار مناسب دارد. زمستانهای این منطقه کمی سرد است و ممکن است برای گرمادوستان کمی آزاردهنده باشد. اما بهترین زمان ممکن برای سفر به این منطقه، بهار و پاییز است. در فصل پاییز شما میتوانید دسته دسته پرندگان مهاجری را ببینید که به این تالاب کوچ کردهاند و فضایی رویایی را پیش چشمان شما میسازند.
همچنین اگر پاییز به این منطقه بروید، حتما” یک دست لباس ضد آب (پانچو) همراه داشته باشید تا در بارانهای فصلی این منطقه دچار مشکل نشوید و بتوانید با خیالی آسوده از طبیعت زیبای این منطقه دیدن کنید و روزی خوش را در کنار خانواده و دوستان خود سپری کنید.
فاصله تهران تا گمیشان
از تهران تا گمیشان، کمی بیشتر از 400 کیلومتر فاصله است و شما با 5 ساعت رانندگی لذتبخش در میان جادههای زیبای شمالی ایران میتوانید این به گمیشان و تالاب زیبای این منطقه برسید.