تاریخچه سرای حاج علیقلی زنجان به دوران قاجار مربوط میشود.
سرای حاج علیقلی کجاست؟
یکی از وسیع ترین و برجسته ترین بازارهای استان زنجان کاروانسرای حاج علیقلی است، که در جبهه شمالی راسته بازار بالا قرار دارد. میدان سمیع در ضلع غربی آن و میدان میوه فروشان در ضلع جنوبی بالا قابل مشاهده می باشد.
عکس سرای حاج علیقلی زنجان
کاروانسرا حاج علیقلی دارای قسمت های مختلفی از جمله دو حیاط مجزا و 7 درب ورودی است که 3 در آن به میدان سمیع باز می شود، 2 در به میدان میوه فروش ها باز می شود و درب دیگر آن به بازار پالان دوزها باز می شود.
سرای حاج علیقلی زنجان مجاور میدان سمیعی ساخته شده که در زمان های قدیم کانون اصلی خرید و فروش نیاز های روزمره اهالی زنجان بوده است و امروزه اکثر کالا ها به صورت کلی مانند لبنیات، حبوبات، خشکبار و خواروبار در آن به فروش می رسد.
به دلیل اینکه سرای حاج علیقلی دارای غرفه های فراوان می باشد و همچنین چون در مجاورت میدان اصلی قرار گرفته از گذشته های دور تا به امروز محل فعالیت های تجاری فراوانی بوده که غرفه داران در این سرا، در گروه تاجرین رتبه اول صاحب منصب محسوب می شوند.
در معماری سرای حاج علیقلی، برجسته ترین مسئله که مورد توجه معماران بوده، استفاده درست و دقیق از قانون قرینه بودن در طراحی حیاط مرکزی این سرا بوده، که ایوان های پیرامون آن با شایسته ترین قالب های هندسی زینت داده شده اند.
با توجه به کاربردهای فراوان سرای حاج علیقلی در گذشته کانون اصلی فروش دخانیات و تنباکو بوده، که امروزه بعضی از غرفه های آن به محل جمع آوری مواد غذایی و عمده فروشی تغییر یافته است.
بر اساس گفته کاسبین سرای علیقلی و تاریخی که بالای یکی از راهروهای آن نوشته شده این بنا توسط حاج علی قلی آقا که جز مالکین و تاجرین شهر زنجان به حساب می آمده، در سال 1307 هجری قمری ساخته شده است.
سرای علیقلی به قصد مرکز تجارت مواد غذایی و خشکبار ساخته شده و از زمان های قدیم تا به امروز محلی برای تجارت بوده است. به تازگی در این سرا آتش سوزی رخ داده که صدمه خاصی به بنا وارد نکرده است.
مساحت سرای حاج علیقلی به بیش از 2900 متر مربع می رسد و دارای دو حیاط و هفت ایوان می باشد که در یک طبقه ساخته شده است. با در نظر گرفتن تاریخ و روش ساخت این بنا و هممچنین مقایسه آن با کاروانسرا ها و بناهای معاصر می توان پی برد که الگوی آن از سبک اصفهان برداشته شده و همچنین در دوره قاجاریه ساخته شده است.
از جمله کاشی کاری استفاده شده در این بنا کاشی کاری هفت رنگ می باشد که در ایوان شمالی و چند طرح کوچک در طرح ایوان ها به کار گرفته شده است. در این کاشی کاری ها رنگ های زیادی مثل سبز، فیروزه ای، آبی، لاجوردی، مشکی، زرد تیره، و قرمز متمایل به قهوه ای به کار رفته است. برجسته ترین عنصر زینتی در سرای حاج علیقلی کاربندی طاق وسطی می باشد.
سرای حاج علیقلی یکی از جاذبه های تاریخی زنجان است که در تور زنجان گردی می توانید از این مکان دیدن کنید.
آدرس: شهر زنجان، مجاور میدان سمیعی