تاریخچه مقبره حیات الغیب خرم اباد به دوران قاجار مربوط میشود.
طایفه های حیات الغیبی و پیرحیاتی و کریم پیرحیاتی خود را از نوادگان حیات الغیب می دانند، ساخت این بنا به دوره قاجار مربوط می شود که بر پایه ی کتیبه سنگی موجود در مقبره نهاده شده است.
معماری این مقبره به صورت مستطیل شکل بوده که از یک ورودی کفش کن تشکیل شده است. این بنای معماری شده دارای گنبدی می باشد که از سایر قسمت های دیگر قدیمی تر است، که به روش نار دو پوسته و بر روی پایه کوتاهی قرار گرفته است.
خصوصیات این آرامگاه به این شرح است که دیوار جنوبی این آرامگاه از گچ بری ساده و محرابی به ابعاد 2*1 و به بلندی 10.2 متر در حاشیه آن تشکیل شده است. مقبره 25 متر در 6 متر و 4/5 متر در 4/5 متر می باشد، که در فضای خالی بالایی این مقبره با نقاشی هایی به نقش کبوتر و گچ بری هایی صورت گرفته است. در ورودی مقبره حیات الغیب خرم اباد در قسمت شمالی مقبره و کفش کن آن 5 پله بالاتر از کف مقبره می باشد.
در قسمت جنوبی محراب، 4 دیوار آن تا 5 متر با گچ سفیده شده و بعد از آن دیوار به 8 ضلع تقسیم گردیده، که تاق اول بر مبنای هشت ضلع می باشد. گنبد مقبره حیات الغیب دارای تاقی دو جداره می باشد که توسط دریچه ای می توان به فضای این دو جدار رفت، در سمت شرقی مقبره، پله هایی برای رفتن به پشت بام وجود دارد.
سطح مقبره حیات الغیب از آجر ساخته شده است. شخصی به نام ایزد پناه می گوید که این بنا یک بار به دستور محمود میرزایی قاجار تعمیر شده و بر روی قطعه سنگ آن این چنین حک شده است : کل فعاله محمود بالله حب الحکم.
یکی از مشکلات این مقبره به این صورت است که فضا و بنای این مقبره باید به صورت مناسبی بازسازی شود و همینطور در این مکان هنوز آب آشامیدنی و حتی سرویس های بهداشتی مناسب وجود ندارد.
گنبد الیاس یکی از مکان های متبرک و قدیمی حیات الغیب است، این بنا سال 1376 ایجاد شده که در اثر گذشت زمان خسارت های فراوانی را دیده است و همچنان پذیرای زوار و مسافرانی از مناطق مختلف کشور می باشد. گنبد الیاس برخلاف حیات الغیب فاقد کتیبه های تاریخی می باشد. شکل ظاهری این بنا 4 ضلعی بوده و گنبد مخروطی شکل دارد که به دو طریق می توان وارد این گنبد شد.
امام زاده حیات الغیب در گذشته ضریح زیبایی از جنس چوب داشته، اما متاسفانه شکسته شده و از بین رفته است. این مقبره در میان مردم از احترام خاصی برخوردار است. این آرامگاه به زبان محلی مردم، گومه حیای غو گفته می شود و به آن قسم می خورند. در زمان های قدیم متهمان و دزدان و حتی کسانیکه خلاف کرده بودند را به این آرامگاه می بردند تا قسم بخورند و اعتراف کنند. شجره نامه این مقبره در دست سادات حیات لغیب وجود دارد، و متن آن بر روی سنگ قبر جدید نوشته شده که این شجره، حیات الغیب را به امام موسی کاظم (ع) می رساند.
تاریخ، وفات و میراث فرهنگی آن بر روی تابلوی جلوی مقبره امام زاده در سال 875 هجری قمری نوشته شده است. حیات الغیب 563 سال پیش فوت کرده و همچنین تاریخ فوت شهاب الدین الیاسی لنبکی در سال 694 هجری قمری یعنی 744 سال پیش.
آدرس : لرستان، 12 کیلومتری جنوب خرم آباد، روستای طالقان، رود کشکان، مقره حیات الغیب.