آتشکده آذربرزین مهر سبزوار

آتشکده آذر برزین مهر سبزوار کجاست؟

آذربرزین مهر یا رزین مهر نام یکی از آتشکده های زرتشتیان و یکی از سه آتشکده مهم و بزرگ ایرانیان قبل اسلام بوده است. آذر برزین مهر شامل سه واژه می باشد. در زبان پهلوی آذر به معنای آتش، برزین به معنای بلند مرتبه ترین، با ارج ترین و مهر به معنای محبت و دلبری است. آتشکده آذربرزین مهر که ویژه ی کشاورزان یا برزگران بوده در ارتفاع 2061 متری از سطح دریا بروی کوه ریوند سبزوار در استان خراسان رضوی قرار دارد.

عکس آتشکده آذر برزین مهر

آذر برزین مهر داورزن به چهار طاقی یا خانه دیو شهرت دارد. از نظر و باورهای اساطیری ایرانیان باستان پنج گونه آتش مقدس وجود دارد که برزین مهر یکی از آنها می باشد.

نام آتشکده آذربرزین مهر سبزوار در کتاب اوستا "کهن ترین نوشتار ایرانیان و کتاب دین زرتشت" آمده است همچنین حکیم توس نیز به خوبی به مکان و نام این آتشکده باستانی در شاهنامه خود اشاره می کند.

ای دریغا شهر نیشابور آن ریوند پاک     کاذر برزین فروزان گشت از روستای او
ای دریغا خطه کشمر که دست زردهشت     کشته سروی ایزدی در خاک مینوسای او

به گمان برخی از تاریخ دانان دلیل این که از این آتشکده کمتر یادی دیده ایم این است که هنوز بنایی از آن نیافته اند اما برای دو آتشکده ی آذر فرنبغ و آذر گشسب، توانسته اند بناهایی را بیابند. البته شاید دلایل دینی نیز مطرح بوده و یا ممکن است این بنا به وسیله ی فاتحان مسلمان در نخستین سده های ظهور اسلام از میان رفته باشد.

نقل است عبدالله عامر، هنگام فتح شهر نیشابور، آتشکده ی قهندز را ویران می کند و به جای آن مسجدی جامع می سازد. پس از آن به خواهش زرتشتیان شهر، اجازه ساخت آتشکده ای دیگر را به دور از مسجد می دهد. آتش آذربرزین مهر سبزوار تا زمان گشتاسب "پادشاه بلخ در زمان زرتشت" در گردش بوده، تا اینکه زرتشت دین آورد و گشتاسب شاه دینش را پذیرفت، آنگاه گشتاسب آتش مقدس را در کوه ریوند " ناحیه ای میان نیشابور و سبزوار" در آذر برزین مهر قرار داد.

آتشکده ی آذربرزین مهر دارای دو دهلیز است که مدخل اصلی با گذر زمان مسدود شده است، بنا به گفته ی بومیان منطقه ادامه ی این دهلیز به معبدی که همان آتشکده ی معروف "آذربرزین مهر" است، منتهی می گردد.

از آخرین نقطه ای که حرکت با خودرو ممکن است تا پای قلعه حدود یک کیلومتر راه باشد که پس از حدودا یک ساعت پیاده روی و کوهپیمایی و گذر از دره ای سرسبز زیبا به این آتشکده می رسیم. در کنار آتشکده آذر برزین مهر گیاهی به نام ریواس موجود است که طبق گفته ها در دوران آریایی ها - هزاره اول تا سوم پیش از میلاد، از ریواس نوشیدنی به نام هَومَه درست میکردند که از آن در مراسم آیینی و مذهبی خود استفاده می نمودند.

آتشکده آذر برزین مهر که یکی از جاذبه های تاریخی شهرستان سبزوار می باشد، در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۰۳۵ به فهرست آثار ملی کشور اضافه شده است.

آدرس آتشکده آذربرزین مهر ریوند: مشهد،۴۰ کیلومتری شمال غربی شهر سبزوار، ۵ کیلومتری شمال روستای فشتنق، حومه شرقی بخش داورزن