منطقه باستانی ایذه در خوزستان واقع شده و قدمتی به بلندای تاریخ دارد. منطقه ای که از دوران ایلامیان و عیلامی نو نقش برجسته هایی را به جای گذاشته و موجب شگفت انگیز شدن این منطقه گشته. در این منطقه چهار نقش برجسته ایلامی و یک بنا متعلق به اتابکان یافت شده است.
اشکفت سلمان
شاید برای شما هم این سوال به وجود بیاید که اشکفت سلمان کجاست؟ می توان اینطور به این سوال پاسخ داد که معبدی باستانی به نام های نیایشگاه تاریشا یا اشکفت سلمان در استان خوزستان قرار دارد. منطقه ایذه منطقه ای که حیرت آور می باشد. اشکفت سلمان یا معبد تاریشا، بزرگترین خط نوشته ایلامی را در خود ثبت کرده است. اشکفت سلمان در جنوب غربی منطقه ایذه قرار دارد.
نیایشگاه تاریشا جزو اولین معابد و منزلگاه ها برای پرسش خدا و خدایگان بوده است، تاریشا یا تریشا یکی از خدایان اصلی در این نیایشگاه بود که آن را می پرستیدند. این منطقه باستانی علاوه بر معبد و نقش برجسته ها، دارای غار، آبشار، منطقه روستایی، چشمه معدنی از دل کوه و طبیعت بکر و زیبا می باشد.
اشکفت سلمان در ایذه قرار گرفته و دارای چهار نقش برجسته می باشد که دو عدد از آن داخل نیایشگاه و دو نقش دیگر در بیرون آن هستند. نقش برجسته هایی که منقوش به پادشاه ایلامی و بانو، بزرگترین خط میخی از خط نوشته های ایلامی و تصاویر از انسان های آن زمان می باشد.
سنگ نگاره اشکفت سلمان بر پایه چهار نقش می باشد که هرکدام گویای یک مطلب از آن دوران می باشد:
نخسیت کتیبه: نشان دادن مراسم نیایش پادشاه آیاپیر، وزیر، زن و فرزندش به همراه نوشته عیلامی به خط میخی.
دومین کتیبه: مراسم نیایش خانوادگی هانی.
سومین کتیبه: نیایش هانی به تنهایی به همراه 26 سطر کتیبه به خط میخی عیلامی.
چهارمین کتیبه: نشان دادن شخصی از شخصیت های مهم عیلامی.
کول فرح
نقش برجسته های ایذه شامل دو بخش هستند که قسمتی در معبد اشکفت سلمان و قسمتی در کول فرح قرارگرفته اند. کول فرح یا کول فره در هفت کیلومتری جنوب شرق منطقه ایذه قرار گرفته است. در این قسمت 6 نقش برجسته (سنگ نگاره های حکاکی) وجود دارد که هر کدام داستانی خاص را به تصویر کشیده اند.
کول فرح ایذه دارای نقش برجسته هایی می باشد از فرمانروای کول فرح و بزرگترین سنگ نگاره های صخره ای ایران. در این منطقه شاهد نگاره های سنگی عظیم و باشکوهی هستید که نیایش 400 نفر را نمایش می دهد. حمل نذورات و قربانی ها، اجرای موسیقی، حمل خدایان و اعمال نیایش از دیگر مواردی هستند که در این تنگه به نمایش درآمده است.
چند سنگ نگاره کول فرح در ایذه، هر کدام دارای اسمی خاص و نقشی متفاوت هستند که این نقوش را به نام های نقش برجسته خونگ اژدر، برد (سنگ) نوشته ایذه، سنگ نوشته های هانی (هانی، پسر (تا هی هی)) و نقش برجسته کوباد می خوانند.
سایر تصاویر اشکفت سلمان را در ادامه مشاهده می کنید: