امامزاده سیدعباس معصوم زاده بجنورد

استان خراسان شمالی به علت همجواری با استان خراسان رضوی دارای مراکز مذهبی بسیاری می باشد. از جمله آنها می توان به امامزاده سید عباس معصوم زاده اشاره کرد. امامزاده سیدعباس، فرزند امام موسی بن جعفر می باشد. تقریبا در جنوب شرقی شهرستان بجنورد، بر بلندای یک تپه قدیمی ملقب به معصوم زاده، آرامگاهی با یک گنبد فیروزه ای رنگ وجود دارد که به همین نام مشهور شده است و گاهی آنها برای بازدید کنندگان به اشتباه گرفته می شوند. 

اینگونه می توان گفت: امامزاده سیدعباس معصوم زاده بجنورد مقدس مهمترین و پر زائرترین معصوم زاده این منطقه شناخته می شود.

آنچه در مورد امامزاده سیدعباس معصوم زاده در بجنورد مشخص است، زمانی این بقعه بسیار مورد توجه حاکمان اهل شیعه بوده است؛ ضمن اینکه در سال 1220 هجری قمری، فتحعلی شاه دستور داد آن را مرمت کنند. از آنجایی که زمان ساخت آن دقیق مشخص نیست اما تاریخ شناسان آن را مربوط به دولت خاقان مغفور در سال هزارو 220 می دانند. البته چون امام جعفر صادق علیه السلام در سال 83 هجری به دنیا آمدند و در سال 128 هجری مسموم و شهید شدند، تاریخ فوت امامزاده سید عباس می‌ بایست پس از 148 هجری قمری اتفاق افتاده باشد.

بقعه امامزاده سیدعباس و گنبد آن از خشت و گل ساخته شده و دو ایوان شرقی و شمالی با سقفی چوبی بارگاه را تکمیل می کنند. این بقعه دارای پلانی مستطیل شکل می باشد که طول آن برابر است با 40 متر و عرض آن برابر است با 16 متر. ایوانی که در ضلع شمالی قرار دارد، ارتفاعی برابر با 7 متر و طولی حدود 11 متر دارد. ورودی بارگاه دارای دربی از جنس چوب می باشد که در مرکز نما قرار گرفته و دارای ابعاد 3*40 متر می باشد. البته سقف ایوان محراب آن با سیستم ضربی پوشش داده شده است.

کتیبه ای به عرض 70 سانتی متر که آیاتی از قرآن با خط ثلث روی آن نوشته شده است در سرتاسر نمای بیرونی محرابی ایوان وجود دارد که در جهات عمودی و افقی نصب شده اند. یک پنجره چوبی نیز در مجاور گلدسته ها و همجوار ضلع شمالی را با ابعاد 50 * 90 سانتی متر قرار دارد. دو عدد گلدسته در محیط پایه های این بارگاه وجود دارد که هم سطح بام سازه ساخته شده اند. اتاقی نیز برای خادمان این بارگاه در ایوان جنوبی تعبیه کرده اند که دقیقا قرینه ایوان شمالی می باشد.

امامزاده سیدعباس معصوم زاده در ضلع جنوبی باغی به مساحت 3/2 هکتار واقع شده است. از پنج یا شش درخت چناری که اطراف بقعه باقی مانده است مشخص می شود، زمان ساخت آن درختان زیادی در آنجا وجود داشته. این بنا علاوه بر امامزاده، گورستان عمومی شهر و گلزار شهدای بجنورد نیز جزو مجموعه هستند که برای دسترسی به آن می توان از دو دروازه در شمال و جنوب و چهار دروازه در ضلع شرقی استفاده کرد.

حدود 181 سال بعد از مرمت بنا توسط فتحعلی شاه، در سال 1343 شمسی به دست چند تن از نیکوکاران بجنوردی، ساختمان امامزاده سیدعباس معصوم زاده در خراسان شمالی نوسازی شد. به علت تقدس این بارگاه، می توان گفت یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری استان خراسان شمالی می باشد.