تاریخچه خانه عباسیان کاشان که یکی از خانه های قدیمی شهر کهن کاشان است به بیش از 200 سال قبل باز میگردد. کار ساخت این خانه 5 طبقه به دستور سید ابراهیم، تاجر کاشانی در سال 1202 هجری شروع شد و تکمیل قسمت های مختلف آن نظیر سرداب، بهارخواب، طبقه همکف و طبقات بالا، چیزی در حدود 20 سال زمان برد. معمارانی ناشناس کار ساخت آن را بر عهده داشتند.
خانه عباسیان کجاست؟
بی شک همگان شهر کاشان را با باغ فین و آیین سنتی گلابگیری در فصل تابستان می شناسند. اما جالب است بدانید که خانه های تاریخی این شهر نیز از نظر محبوبیت چیزی از مراسم و اثر تاریخی ذکر شده کم ندارند. خانه عباسیان کاشان در کنار خانه های تاریخی دیگری نظیر خانه طباطبایی ها و خانه بروجردی ها میراث دار گنجینه کهن شهر کاشان هستند.
معماری خانه عباسیان کاشان
کاشان از زمان های دور به نام دارالمومنین شناخته می شد. به همین دلیل نیز سبک معماری اسلامی در خانه های آن بسیار به چشم می خورد. این ویژگی موسوم به معماری نقاب دار می باشد. تقسیم بنا به دو بخش اندرونی و بیرونی، جداسازی محل ارتزاق خانم ها و اقایان در تالارها از یکدیگر، اتاق های تو در تو، نصب دو کوبه با صداهای مختلف برای فهمیدن نوع جنسیت مهمان در هنگام ورود و نیز وجود دیواری موسوم به دیوار حجاب در اطراف پشت بام از مواردی است که در ساخت خانه های با این ویژگی رعایت می شده است. حال به تحلیل خانه عباسیان در کاشان می پردازیم.
پلان خانه عباسیان کاشان
پلان خانه عباسیان کاشان بسیار شگفت انگیز است. برای ورود به خانه عباسیان در کاشان باید از یک سطح شیبدار عبور کرد و پس از آن به یک هشتی زیبا که حکم پوشش را برای خانه دارد رسید. نمای بیرونی خانه عباسیان بسیار ساده می باشد. اما با قدم گذاشتن در داخل بنا با چنان معماری حیرت انگیزی مواجه می شویم که نمونه ش را فقط می توان در رویا مشاهده کرد. تزئینات گچ بری و نقاشی استفاده شده در خانه عباسيان كاشان بسیار بی نظیر است. سبک های متفاوت گچ بری مانند مقرنس و مشبک، کاربندی، قطاربندی و یزدی بندی را می توان در گوشه گوشه آن ملاحظه کرد. خانه عباسیان در اصفهان دارای 5 حیاط است که به بیرونی، اندرونی، باغ، حوضخانه و قسمت مخصوص خدمه منتهی می شود.
هر یک از این حیاط ها نقش متفاوتی را برای اهالی خانه ایفا می کنند. برای مثال حیاط بیرونی خانه برای پذیرایی از میهمانان و محل آمد و شد در نظر گرفته شده بود. مجلل ترین بخش خانه مربوط به اتاق ایینه و اتاق شاه نشین می باشد. در ساخت این اتاق ها از آیینه کاری، گچبری های ظریف، پنجره های گچی و درها و پنجره های رنگین استفاده شده است. ویژگی بارز اتاق شاه نشین، وجود یک آسمان مجازی در سقف اتاق می باشد که در کنار ظرافت درهای ارسی کاری شده، زیبایی بی بدیلی به این اتاق بخشیده است.
خانه عباسيان كاشان با بیش از 7000 متر مربع زیربنا به سبک معماری گودال باغچه که در بسیاری از خانه های کاشان مشاهده می شود، بنا گردید. این سبک که قواعد آن در معماری خانه عباسیان کاشان نیز دیده می شود، خانه از سطح کوچه پایینتر بوده و اصطلاحا گود می باشد. دلیل اول استفاده از این سبک بنا به موقعیت جغرافیایی شهر کاشان بر می گردد. کاشان به دلیل قرارگیری در منطقه خشک و کویری، همواره با مشکل کمبود آب مواجه بوده و به همین دلیل برای تامین آب مورد نیاز از قنات استفاده می کردند. بدین منظور خانه ها را پایینتر از سطح کوچه می ساختند تا امکان دسترسی راحتتر به ابهای زیر زمینی وجود داشته باشد. دلیل دوم خاصیت عایق بودن خاک در برابر حرارت است که باعث می شود تا بنا در فصل تابستان خنک و در فصل زمستان گرم باشد. دلیل سوم نیز توانایی استفاده از خاک حاصله از گودبرداری برای تامین مصالح مورد نیاز ساخت خانه است. خانه عباسیان دارای دو حلقه چاه می باشد که چاه آب حیاط بیرونی مخصوص آشامیدن بوده است.
خانه عباسیان کاشان در حال حاضر تحت پوشش سازمان رفاهی تفریحی شهرداری کاشان است و امکان بازدید از آن برای عموم فراهم می باشد.
خانه تاریخی عباسیان با شماره ثبت 2020 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است. نشاط آوران بازدید از این بنای تاریخی را که جزو جاذبه های گردشگری کاشان محسوب می شود، به شما پیشنهاد می کند.
آدرس خانه عباسیان کاشان : استان اصفهان، شهر کاشان، خیابان علوی، کوی سلطان امیر احمد
تصاویر خانه عباسیان کاشان