روستای بیساران یکی از قدیمی ترین و پرجمعیت ترین روستاهای استان کردستان می باشد. این روستا هم از نظر تاریخی و هم از نظر جاذبه های طبیعی ارزش بسیاری دارد. وجود چندین قلعه تاریخی متعدد و غارهای زیبا و متنوع باعث شده است تا این روستا مورد توجه گردشگران و علاقه مندان به طبیعت قرار بگیرد. طبیعتی سرسبز و کوه های سر به فلک کشیده، مردمانی غیور و مهمان نواز و رودخانه های خروشان از جمله دلایلی هستند که باعث می شود هرساله گردشگران بسیاری از روستای بیساران کردستان دیدن کنند.
در اطراف روستای بیساارن سنندج چندین قلعه تاریخی قرار دارد که مهمترین آنها قلعه های کله دره، کوری مریم، قلعه پالور و داسیران هستند. چشمه های آب شیرین و موقعیت مناسب استراتژیکی، باعث شده تا روستاي بيساران در دوران مختلف مورد توجه قرار بگیرد. از تاریخ قبل از اسلام روستا اطلاعات محدودی در اختیار است. گویا این منطقه محل سکونت اقوام داسنی بوده که آیین ایزدی داشته اند، اما پس از ورود زرتشتیان به این منطقه و درگیری با آنها، مجبور به نقل مکان شده اند. امروزه داسنی ها را می توان بیشتر در منطقه کردستان عراق یافت.
مدارک و شواهد نشان می دهد بیساران کردستان از به هم پیوستن چندین روستا پدید آمده است. وجود چندین اثر تاریخی در اطراف روستا نشان می دهد که در قدیم اطراف این روستا سکونی بوده است. بقایای یک مسجد تاریخی در سمت غرب روستا که به گفته بومیان توسط حضرت عبدالله، فرزند خلیفه دوم ساخته شده، یکی از این آثار تاریخی است.
در اطراف بیساران سنندج باغ های بسیاری را می توان دید. وجود چشمه ها و رودخانه های متعدد باعث شده تا اطراف روستا بسیار سرسبز باشد. طبیعت اطراف روستا منظره های زیبایی دارد که دیدن انها خالی از لطف نیست. آب و هوای مساعد روستا که بیشتر سرد و معتدل است، باعث شده تا محصولاتی مانند گردو، آلو و زرد آلو به خوبی در آن عمل بیایند. همچنین توت فرنگی، عسل و لبنیات از محصولات این روستا است که می توانید به عنوان سوغاتی آنها را تهیه کنید.
اکثر مردم روستای بیساران در استان کردستان به باغداری و دامداری مشغول هستند. روستاییان در فصول بهار و تابستان که آب و هوا گرمتر است به خانه باغ ها و ییلاقات می روند و زمستان در خانه های روستایی خود به سر می برند. اینطور که ظواهر نشان می دهد در گذشته عالمی به نام ملا علی در محل قبلی روستا سکونت داشته است که بابا شیخ جهت برای کسب علم به نزد او می آید. بابا شیخ در خانه ای اطراف محل قبلی روستا زندگی می کرده است که پس از ماندگار شدن وی، مردم روستا محل قبلی را ترک کرده و اطراف خانه شیخ شروع به ساخت و ساز می کنند و اینگونه روستای فعلی شکل می گیرد.
با توجه به اینکه بیساران در دامنه کوه قرار گرفته است، معماری روستا به شکل پلکانی است و به همین دلیل به آن هزارماسوله نیز می گویند. این روستا از نظر ادبی در بین کردها بسیار مشهور است. روستای بیساران محل تولد افرادی مانند ملا حامد کاتب الاسرار و ملا مصطفی بیسارانی می باشد که با پایه گذاری سبک جدیدی در شعر اورامی، تاثیر برجسته ای در ادبیات ایران داشته اند.
مردم روستا مراسمات خاص خود را دارند. اگر خوش شانس باشید و در ایام نوروز از این روستا بازدید کنید، می توانید مردان و زنان کرد را ببینید که با لباس های رنگارنگ و زیبا، مراسمات مربوط به سال نو را به جا می آورند. روستای بیساران بدون شک یکی از زیباترین و ارزشمندترین روستاهای ایران است که نشاط آوران به شما پیشنهاد می کند در سفر خود به استان کردستان، دیدن آن را از دست ندهید. روستای بیساران یکی از جاذبه های گردشگری کردستان است که در فاصله 35 کیلومتری از شهر سنندج قرار گرفته است.