جاده دزپارت چهار محال

17833 2018/08/04
لطفا به این مطلب رای دهید
[رای ها : 2 امتیاز : 5]
تاریخچه
آدرس
فاصله مکانی
فاصله زمانی

تاریخ دقیقی از قدمت ان مشخص نیست اما تاریخ ساخت آن را هفت یا هشت هزار سال قبل تخمین می زنند.

جاده دزپارت کجاست؟

جاده ای به نام دزپارت از دل تاریخ یعنی هزاران سال پیش در زردکوه باقی مانده است، چنان که گویی صدای طنین انداز زنگوله های کاروان های کوچ کننده را در درون خود نهفته دارد. جاده تاریخی دزپارت در استان چهار محال و بختیاری، شهر کرد بر فراز فلات مرکزی ایران، همان جا که چشمه ها و جویبار ها جاری هستند قرار دارد. به گفته این بطوطه این جاده پنهان ترین مسیر کوه های پارس است.

قدمت بخش هایی از جاده پلکانی دزپارت چهار محال، مخصوصاً قسمت جنوبی آن به هزاران سال قبل باز می گردد، با توجه به بقایای ساختمانی که از یک کاروانسرا و چند تپه کوچک باقی مانده، بر اساس آثار کشف شده قدمت آن را به دوره پیش از تاریخ می رسد.

جاده ای به نام بختیاری در کوتاه ترین زمان و نزدیک ترین مسیر ممکن استان خوزستان را با مناطق مرکزی ایران متصل می کند که از راه های صعف العبور زردکوه می گذرد. جاده دزپارت با نام های دزپارت، دسپارت، دسفارد، پلکانی، سلطانی، اتابکی و بختیاری در حال حاضر بین اهالی منطقه معروف می باشد و به نام جاده ابریشم کوچک در عهد باستان نیز شناخته می شده که البته در گذشته قسمت هایی از آن سنگ فرش بوده است. جاده تاریخی دزپارت که از دوره ایلامی باقی مانده و همان طور که گفته شد مردم سرزمین دو سوی رشته کوه زاگرس را به هم می رسانده و یک مدت کوتاه کاربرد هایی مانند اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و نظامی داشته است.

جاده دزپارتراه های فرعی زیادی دارد، از جمله آنها مسیر درکش وررکش می باشد که شهر جونقان را به شهر شیراز با نام راه شاهی متصل می کرده است. راهی که شاهان هخامنشی از آن طریق از شوش به پارسه همان تخت جمشید می رفتند. نقل است پس از دوره اسلامی، جاده پلکانی دزپارت در زمان امام رضا(ع) عنوان جاده علویان را به خود گرفته و یاران امام رضا(ع) برای رفتن از حجاز و بصره به سمت توس از ترس گرفتار نشدن به دست ماموران حکومتی از این جاده پلکانی که در دل رشته کوه زاگرس پنهان شده بود استفاده می کرده اند که امامزاده های آرامیده در رشته کوه بیانگر این موضوع است.

نکته جالب توجه جاده دزپارت، بلندترین نقطه آن است که در سمت ارتفاعات زردکوه بختیاری می باشد و پایین ترین نقطه آن در انتهای گردنه رخ نزدیک شهر اصفهان است. بر اساس شواهد تاریخی جاده باستانی دزپارتی، پل هایی مانند شالو، دوپلان، خراجی، بهتش آباد و کتولا وجود داشته که از این تعداد با احداث سد کارون سه، روی پل شالو آن را به زیر آب کشاند! قدیمی ترین کتیبه کشف شده در مسیر باریک درکش ورکش، نزدیک به شهر ساسانی (خان اوی) به شش تا هفت هزار سال قبل است.

جاده دزپارت یکی راه های مخصوص ایل جلیل بختیاری نیز می باشد که از نردیکی شهرکرد شروع شده و در محدوده شهر ایذه در گرمسیر، با طول 250 کیلومتر پایان می یابد. زمانی که انگلیسی ها در دوره قاجار با منطق جنوبی کشور تسلط یافتند، علاقه مند شدند تا از طریق این جاده به بازارهای داخلی ایران دسترسی یابند. اما خوانین بختیاری، از این بابت نگران بودند. سرانجام در سال 1898 توسط عقد قرار دادی بین محمدحسن خان سپهدار، حاجی قلی خان و پریس کنسول انگلیس به امضا رسید و امتیاز تمام کارهای بازسازی جاده و ایجاد کاروان سرا و تاسیسات مورد نیاز به برادران لینچ واگذار شد. قرار شد تامین کارگر و امنیت جاده را خوانین بختیاری بر عهده گیرند.

علاوه بر آن، خوانین بختیاری باید از درآمد سالانه آن، شش درصد را به کمپانی لینچ می پرداختند. بر همین اساس یکی از نام های این جاده لینچ می باشد.

کلام آخر، بر اساس شواهد تاریخی مانند متون اسلامی از صدر اسلام تا قرون میانه یکی از کاربردهای آن کاروانسرا بود و می توان در این محوطه تاریخ رباط و خانه های ساخته شده در قرون میانه اسلامی که دشت خوزستان را به فلات مرکزی ایران یعنی اصفهان متصل می کرده مشاهده کرد. این جاده تاریخی و باستانی با ویژگی پلکانی و نردبانی خود برای بازدید مسافران و گردشگران نوروزی بسیار جذاب خواهد بود، در سال های 67 و 68 خورشیدی جاده ماشین رو شهر ایذه به شهرکرد به بهره برداری رسید و علاوه بر مبدل شدن به عنوان یکی محورهای اصلی ارتباطی، باعث پرونق تر شدن آن نیز گردید. از این رو جاده دزپارت، یکی از مهمترین جاذبه های گردشگری استان چهار محال و بختیاری است.

لطفا برای لذت بیشتر ما و دوستانتان، در مورد این جاذبه نظر دهید...!

لطفا همه فیلدها را با دقت پر کنید