خانه امیر نظام گروسی در دوره ناصرالدین شاه و زمان پیشکاری امیرنظام گروسی بنا شده است و در سال 1370 توسط سازمان میراث فرهنگی خریداری و پس از مرمت و بازسازی در سال 1385 به عنوان موزه قاجار به طور رسمی افتتاح شد.
خانه امیر نظام گروسی در تبریز به عنوان یکی از زیباترین بناهای قدیمی آذربایجان شرقی و جاذبه های گردشگری تبریز شناخته می شود. موزه قاجار یا همان خانه امیر نظام گروسی در محله قدیمی ششگلان قرار دارد و بنای آن منسوب به امیر نظام گروسی، پیشکار وقت آذربایجان می باشد. حسنعلی خان گروسی ملقب به امیرنظام گروسی یکی از رجال سیاسی و نویسنده های دوره قاجار بود که این بنا را در زمان حکومت ناصرالدین شاه قاجار برای خود ساخت. با سقوط سلسله قاجار و روی کار آمدن حکومت پهلوی، از این بنا به عنوان اداره دارایی و اداره فرهنگ استفاده می شد. ساختمان امروزی در واقع تنها بخشی از عمارت امیر نظام است و دیگر قسمت ها از بین رفته است. سازمان میراث فرهنگی این خانه را در سال 1370 خریداری نمود و پس از مرمت و باسازی در سال 1385، آن را تبدیل به موزه قاجار کرد. در این موزه فاخر، تمامی ویژگی های معماری سنتی و اصیل قاجار به طور کامل رعایت شده است.
امیر نظام گروسی کسی بود که اولین بار با وارد کردن تمبر و چاپ آن خدمت بزرگی به پیشرفت ایران کرد. وی با خرید ماشین آلات مورد نیاز ضرب سکه از اروپاییان، کار ضرب سکه را در تهران آغاز کرد و با لیاقتی که از خود به نمایش گذاشت نشان های افتخار بسیاری از جمله نشان عقاب سفید آلمان و لژیون دونور فرانسه را دریافت کرد.
موزه قاجاریه تبریز دارای ویژگی های شاخص معماری سنتی ایرانی - اسلامی است. مساحت کلی زمین سه هزار متر مربع می باشد که بنای آن با زیربنای 1500 متر مربع و در دو طبقه ساخته شده است. خانه گروسی، دو حیاط (اندرونی و بیرونی) دارد که باغچه ها و حوضی که رو به روی آن قرار دارد به زیبایی اش افزوده اند. به خصوص در فصل بهار که درختان شکوفه می دهند و باغچه سرسبز است دیدن آن لذت خاصی دارد.
ایوان سراسری دارای 16 ستون است که سرستون های بسیار زیبایی آن ها را مزین کرده اند. پنجره های مشبک رنگی که در تمام خانه های اصیل و قدیمی ایران می بینیم، اینجا هم وجود دارند. در جای جای موزه قاجار تبریز، گچبری ها و آینه کاری هایی دیده می شود که مهارت و چیره دستی سازندگان آن را می رساند.
ساختمان دارای یک زیرزمین می باشد که یک حوضخانه وسیع در آن قرار دارد که آجرکاری سقف و ستون های محکمش بسیار چشم گیرند.
شهر تبریز از سال 1218 محل اقامت ولیعهد بوده است و به همین دلیل این بنا به عنوان موزه قاجار انتخاب شده است و اکنون یکی از جاذبه های گردشگری تبریز به حساب می آید.
تالارهای خانه گروسی، این موزه زیبا، شامل تالار خاتم، تالار موسیقی، تالار فلزات، تالار چینی، تالار بافته، تالار آبگبنه، تالار سکه، تالار فانوس، تالار قفل، تالار معماری و شهرسازی، تالار رجال و فرامین، تالار اسلحه و تالار سنگ می باشد.
نشاط آوران به شما پیشنهاد می کند حتما به تبریز سفر کنید و به موزه قاجار نیز سری بزنید تا از زیبایی های آن لذت ببرید.
در ذیل تصاویری دیگر از موزه قاجار را مشاهده می کنید: