از آنجا که شهر قم یکی از قطب های مذهبی با اهمیت کشور است و بارگاه حضرت معصومه (س) و مسجد جمکران در آنجا قرار دارد، هر روزه پذیرای زائران بسیاری است که به قصد زیارت به این شهر سفر می کنند. در این مطلب شما زائران عزیز را در مورد سوغاتی قم راهنمایی می کنیم تا درکنار لذت بردن از زیارت، براحتی بتوانید برای نزدیکانتان که در این سفر همراهتان نبوده اند، سوغاتی ببرید ولی از صنایع دستی قم نیز غافل نشوید. معروفترین سوغات قم سوهان است که در ادامه می توانید انواع مدل های آن را مشاهده کنید، تا براساس سلیقه و ذائقه خود انتخاب آسانی داشته باشید.
سوهان قم
سوهان مهمترین سوغات استان قم است. سوهان پزی یکی از مشاغل سنتی است که از زمان قاجاریه پدید آمد. زمانی که شخصی بنام "ملا ابراهیم شماعی" برای روز افتتاحیه صحن بارگاه حضرت معصومه (س) حلوایی درست کرد که به گفته یکی از بزرگان حاضر در مجلس، همانند سوهان باعث هضم غذا شد. از این به بعد این حلوای شیرین و خوشمزه "سوهان" نام گرفت. امروزه در شهر قم کارگاه های بسیاری مشغول به پخت سوهان بصورت سنتی و مدرن هستند. ماده ی اصلی در تهیه سوهان جوانه گندم است، که خاصیت و فواید سوهان از آن حاصل می شود. از جمله خواص جوانه گندم که خواص سوهان هم محسوب می شوند عبارتند از:
- سرشار از پروتئین
- ویتامین E ،B
- آرام بخش اعصاب
- داشتن قند طبیعی و ذخیره سازی انرژی در ماهیچه ها
همچنین از کره یا روغن حیوانی، زعفران و هل که برای رنگ و طعمش استفاده می شود، نمی توان چشم پوشید که هر کدام به صورتی جداگانه فوایدی برای بدن دارند.
برای تشخیص کیفیت و مرغوبیت سوهان موارد زیر را بیاد داشته باشید:
- سفت نباشد، به اصطلاح سوهان تازه در دهان آب می شود.
- به دندان ها نچسبد.
- طعم تازگی، طعم آن در تشخیص مرغوبیت موثر است.
شاید با خود بگویید که چگونه می توانید موارد بالا را تشخیص دهید؟! جالب است که بدانید در فروشگاه های سوهان فروشی (که سوهان پزی هم همانجا اتفاق می افتد) از هر نوع سوهانی که انتخاب کنید برای تست به شما عرضه می شود تا در صورت مرغوبیت از آن تهیه کنید.
سوهان سنتی قم به نام سوهان گل نازک معروف است. انواع دیگر سوهان که تفاوت آن ها در شکل ظاهریشان و بعضی مواد اولیه تهیه آنهاست، عبارتند از:
- سوهان لقمه ای
- سوهان گزی
- سوهان عسلی
- سوهان کنجدی
- سوهان حبه ای
- سوهان حلوایی
- دسر سوهان
سوهان گل
همانطور که گفته شد این سوهان، سوهانی است که از همان ابتدا بصورت کاملاً سنتی و با دست شکل داده می شود، البته امروزه از نیروی دست و ماشین همزمان استفاده می شود. مواد تهیه آن جوانه گندم، آرد، تخم مرغ، زعفران، کره و یا روغن حیوانی، هل، شکر، گلاب، بادام و پسته می باشد. این سوهان را در قم می توانید به شکل دایره های کوچک یا بزرگ داخل ظرف های مخصوص تهیه کنید. عموماً بیشتر زائران این نوع را بعنوان سوغاتی شهر قم ترجیح می دهند.
سوهان لقمه ای
این نوع سوهان و سوهان گل محبوب ترین سوهان های قم هستند، و تفاوتشان در این است که به صورت لقمه ای معمولاً با قالب شکل می گیرند و در وسط آن مغزهای مختلف گذاشته می شود. سوهان لقمه ای را می توان بصورت چیده شده در ظرف و یا بسته بندی شکلاتی شکل تهیه کرد.
سوهان گزی
سوهان گزی همانند نوع لقمه ای است با این تفاوت که وسط آن بجای مغز گردو و پسته از گز استفاده شده است. ترکیب سوهان، گز و مغز طعم فوق العاده ای را ایجاد می کند. مغز پسته را در این نوع از سوهان بر روی آن میکوبند.
سوهان عسلی
سوهان عسلی از شکر، عسل، آب و انواع مغزها درست می شود و بسیار خوشمزه است. مغزهایی چون بادام و پسته طعم فوق العاده ای را به آن می دهند. به شما توصیه می شود از خرید این نوع سوهان در سفر به قم فراموش نکنید.
سوهان کنجدی
سوهان کنجدی که از کنجد، شکر و آب درست می شود و خاصیت اصلی آن در کنجد است. این نوع سوهان معمولاً به اندازه ی سکه می باشد. همچنین بصورت ساده و مشبک در دسترس قرار دارد. این نوع از سوهان کمی سفت تر از مابقی سوهان ها می باشد. استفاده آن بجای قند در کنار چای بسیار لذت بخش است.
سوهان حبه ای
سوهان حبه ای از نظر طعم مانند سوهان ساده یا همان سوهان گل است با این تفاوت که شکل ظاهریش مثل حبه های قند است و خوردن آن بسیار راحت تر است.
سوهان حلوایی قم
سوهان حلوایی بسیار شباهت به حلوا دارد و تنها مواد تشکیل دهنده آن متفاوت است. از نظر ظاهر سفت تر از دسر سوهان و بسیار نرم تر از سوهان های معمولی می باشد و خوردن آن برای کودکان و میانسالان بسیار راحت است.
دسر سوهان
دسر سوهان به شکل مایع است و از لحاظ ظاهری شبیه حلوا است و همانطور که از اسمش مشخص است بعنوان دسر می توان از آن استفاده کرد. این دسر مقوی را در سفره های افطار نیز می توان یافت.
قنبید قم
قنبید نوعی از کلم می باشد که در استان قم فراوان است و در سایر شهر ها به کلم سنگ و کلم قمری معروف است. زنان قمی از این نوع کلم در غذاهای خود بهره میگیرند و حتی به صورت خام در سالاد و میان وعده ها استفاده می کنند. آش قنبید قم نیز یکی از معروف ترین سوغاتی هایی است که می توانید آن را در قم نوش جان کنید و برای تهیه اش در منزل از قنبید خریداری کنید. قنبید به دلیل قرارگیری در دسته سبزیجات دارای خواص فراوانی از جمله ویتامین c، پتاسیم، ویتامین B، فسفر، دارای آنتی اکسیدان، دارای خواص قلیایی و ... است.
انجیر نخی و آردی قم
انجیر میوه ای است که در اطراف استان قم به وفور یافت می شود. روش های گوناگونی برای خشک کردن انجیر وجود دارد اما روشی سنتی که در استان قم رواج داشته است به نخ کشیدن انجیرها و آویز کردن آنها بوده، امروزه روش های نوینی برای خشک کردن انجیر بوجود آمده است امّا هنوز هم طعم انجیر های نخی آویزان بهتر است. اطراف حرم حضرت معصومه (س) می توانید انجیر نخی آردی را مشاهده و تهیه کنید. بی شک از مرغوب ترین های انجیر خشک شده این نوع انجیر است.
شکلات پیچ زنجبیلی
یکی دیگر از سوغاتی های معروف شهر قم شکلات پیچ های زنجبیلی آن است که می توانید آن ها را در مغازه های اطراف حرم به وفور مشاهده کنید. این شکلات طعم زنجبیلی بخصوصی دارد که بسیار ترد و خوشمزه است. مرغوبیت این کالا را از تازه بودن و تردی آن می توان تشخیص داد، دقت داشته باشید که هنگام خرید شکلات پیچ ها بوی ماندگی و زرد رنگ نباشند. این شکلات تازه نباید به دندان ها بچسبد، در دهان آب شدن آن نیز نشانه تازگی اش می باشد. به علت دارا بودن زنجبیل در این شکلات نمی توان خواص زیاد آن را نادیده گرفت. از نام های دیگر این سوغاتی خوشمزه می توان به شکلات پیچ، آبنبات زنجبیلی، آبنبات پیچ و آبنبات گورخری اشاره کرد. طعم تند و شیرین این آبنبات طرفدارای زیادی را به خود جلب کرده است.
سمنو قم
سمنو پزان در قم یک رسم قدیمی و آئینی سنتی در قم است که از دیرباز وجود داشته و ریشه آن اعتقادی مذهبی است. در کوچه پس کوچه های قم نزدیک عید نوروز عطر و بوی سمنو براه است به گونه ای که احساس می کنید در هر خانه سمنو می پزند. در هر استان شهر و دیاری هست که این رسم را هنوز هم اجرا می کند اما سمنوهای شهر قم درجه یکترین آنها هستند. اگر در نزدیکی عید نوروز و یا در ایام عید به این شهر سفر کردید توصیه می کنیم حتما طعم دلچسب و ناب این سمنو را بچشید.
خوب است بدانید سمنو جزو حلواهای شیرینی هست که ماندگاری بالایی دارد از اینرو می توانید آن را برای اقوام و دوستان خود یا برای مصارف خانگی به یادگار ببرید و کامتان را شیرین کنید. علاوه بر محسنات بالا سمنو دارای خواص بسیاری است که باید در ابتدای فصل بهار به بدن برسد از جمله این خواص می توان به ویتامین های آ، ای، کا، فسفر، کرومیوم، روی، سلنیوم، مس و آهن اشاره کرد.
اگر به قم سفر کردید، حتماً یک سر به خیابان ها ی دارای سوهان پزی بزنید. در ادامه باید بدانید حلوا، انگشتر، انجیر و انار به عنوان ره آوردهای شهر قم شناخته می شوند.
نظرات و دلنوشته های ثبت شده ...