- مرکز: تهران
- تعداد شهرستان : 13 شهرستان
استان تهران که پایتخت جمهوری اسلامی ایران را در برگرفته ، از نظر سیاسی ، اجتماعی ،اقتصادی و فرهنگی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است .
استان تهران به سبب قرار گرفتن در دامنه های البرز و داشتن منابع آب فراوان و در بر گرفتن بلندترین قله آتشفشانی ایران از جاذبه های منحصر به فرد و منظره های بدیع طبیعی برخوردار است .
استان تهران را از نظر آب و هوایی می توان به سه بخش اقلیمی تقسیم کرد . اقلیم ارتفاعات شمالی ، اقلیم کوهپایه ها و اقلیم نیمه خشک و خشک .
مهم ترین غذاهای استان تهران را همان : پلو ، آبگوشت ، چلوکباب ، کباب ، آش ، ماهی پلو ، دلمه ، کوفته ، انواع خورشت ها و … تشکیل می دهد که در بین همه گروه های مردم رایج هستند . سفره ی تهرانی ها بیش ترین شباهت را به سفره ی ایرانی دارد چون غذاهای محلی همهی نواحی ایران در آن یافت می شود .
تنها صنعت بومی استان تهران؛ نقاشی روی چرم است که ازدوره قاجاریه در تهران رواج یافته است .
بیشتر سازندگان صنایع دستی تهران از شهرستان های دیگر مهاجرت کرده و در شهرستان های مختلف استان تهران ساکن شده اند . بررسی کارگاه های شیشه گری ، سفال سازی ، پتو بافی و زیلو بافی در مناطق روستایی نشان می دهد که دست اندرکاران آنها افراد غیر بومی هستند که بیشتر از تهران ، تبریز و لالجین همدان به مناطق روستایی مهاجرت کرده اند . کارگاه های شیشه گری و پتوبافی روستای قشلاق ملارد ، سفالگری روستای احمد آباد ورامین ، زیلوبافی در روستاهای گرگ تپه ، شهرک مدرس و باقرآباد ، پارچه بافی در روستای خیرآباد و … دارای این خصلت هستند . بیشتر خراطان تهران اهل دزفول (استان خوزستان) و تولید کنندگان مصنوعات سفالی بیشتر از لالجین همدان هستند .
هر یک از اقوام مهاجر فرهنگ و موسیقی خود را نیز به این منطقه آورده اند و به همین سبب می توان انواع موسیقی آذری ، کردی ، لری ، گیلکی ، خراسانی ، سیستانی ، بندری و … را در قسمت های مختلف استان تهران یافت . تعزیه خوانی مهم ترین و قدیمی ترین نمایش سنتی تهرانی هاست که در محرم و صفر هر سال در مکان های مختلف اجرا می شود و علاقه مندان زیادی نیز دارد . نمایش ها و تئاترهای هنری و مدرن نیز در تالارهای بزرگ شهر تهران هر روزه اجرا می شوند و اوقات فراغت گردشگران را به بهترین شیوه پر می کنند .
استان تهران به سبب خاصیت مهاجرپذیری خود ، لباس محلی و سنتی خاصی ندارد و حتی اقوام مهاجر به این استان نیز از لباس محلی و قومی خود استفاده نمی کنند و لباس مردان و زنان استان تهران را همان لباس های رسمی کل کشور تشکیل می دهد . در گذشته هر یک از شهرهای استان تهران از جمله شهر تهران دارای لباس های محلی خاص خود بودند که امروزه به دست فراموشی سپرده شده . امروزه لباس زنان استان تهران در بیرون از خانه را چادر مشکی بلند و یا انواع مانتو که پیراهنی بلند و گشاد است ، با روسری یا مقنعه در رنگ های مختلف تشکیل می دهد . لباس مردان را نیز کت و شلوار ، پیراهن و پالتو یا بارانی در زمستان تشکیل می دهند .
روستاهای نمونه گردشگری این استان عبارتند از: افجه ، برگ جهان – برغان – توچال (پاکدشت) – جلیزبند – جلیل آباد – خاوه – رود افشان – سنگان (مجموعه روستایی) سنج – سیبان دره – شمشک – شهرستانک – کرکبود – کند علیا و سفلی – گیلیرد – گچسر – لواسان بزرگ – مرانک – مرا – واریان – هرنده
شهرهای استان تهران:
- دماوند
- اسلامشهر
- فیروزکوه
- پردیس
- ری
- رباطکریم
- شمیرانات
- تهران
- ورامین
- پاکدشت
- پیشوا
- شهریار
- ملارد
- قدس
- بهارستان
- قرچک
فهرست جاذبههای طبیعی استان تهران:
- آبشار دوقلو
- آبشار سنگان
- آبشار و تنگه واشی
- آبشار برگ جهان
- آبشار شکرآب
- پیست شمشک
- پیست دیزین
- پیست دربندسر
- تله سیژ آبعلی
- پیست توچال
- تله کابین توچال
- تپه سلام
- دربند
- درکه
- دره کن-سولقان
- دریاچه تار
- دریاچه سد لار
- دریاچه سد لتیان
- دریاچه سد ماملو
- غار بورنیک
- غار رود افشان
- فرحزاد
فهرست جاذبههای تاریخی استان تهران:
- کاخ سلطنت آباد
- عمارت عثمانی و پل رومی
- عمارت دارالفنون
- عمارت مدرسه مروی (فخریه)
- کاخ بهارستان (مجلس شورای ملی)
- حوض خانه باغ قدیم نگارستان
- عمارت باغ فردوس
- کاخ گلستان
- عمارت شمس العماره
- کاخ سرخه حصار (یاقوت)
- کاخ و پادگان عشرت آباد
- کاخ صاحب قرانیه
- کاخ مرمر
- برج میلاد
- قلعه ایرج
- قلعه طبرک
- باروی ری
- برج نقارهخانه
- بقایای مرکز شهر سلجوقیان
- برج طغرل
- زندان هارون
- قلعه گبری
- برج علاءالدین
- دژ رشکان
- تپه میل
- بازار تهران
- بازار بین الحرمین
- بازار تجریش
- بازار امیر
- بازار ری
- چشمه علی
- موزه ایران باستان
- موزه ماشینهای اداری سفیر
- موزه پرفسور حسابی
- موزه جواهرات ملی
- تماشاگه پول
- تماشاگه تاریخ
- تماشاگه زمان
- موزه صنعتی (تهران)
- موزه مجلس شورای اسلامی
- موزه علوم
- موزه ملی ملک
- موزه هنرهای معاصر
- موزه استاد صبا
- موزه هنرهای ملی
- موزه رضا عباسی
- موزه هنرهای تزئینی (تهران)
- موزه فرش ایران
- کاخ موزه سعدآباد
- موزه سبز (کاخ شهوند)
- موزه رجعت و عبرت (کاخ مادر شاه)
- موزه مردم شناسی
- موزه ملت
- موزه تاریخ طبیعی دارآباد
- موزه صنعت برق ایران
- موزه هنرهای زیبا
- موزه نظامی (تهران)
- موزه آزادی
- مجموعه هرباریوم
تنها منبع مورد استفاده: ویکی پدیا