قدمت دیوار دفاعی گرگان به قرن 5 هجری برمیگردد.
دیوار دفاعی گرگان کجاست؟
دیوار گرگان، دیوار بزرگ اسکندر یا دیوار سرخ نام هایی است که بر دیوار گرگان در طی ادوار مختلف در گذشته گذاشته اند. این دیوار از کنار دریای خزر در ناحیه ی گمیشان آغاز شده و تا کوه های گیلداغ در شمال شرق کلاله ادامه می یافته است.
عکس دیوار دفاعی گرگان
دیوار دفاعی گرگان در جهت شرقی-غربی با 200 کیلومتر طول ساخته شده است و به گفته ی مورخان قدمتی هم اندازه ی دیوار چین دارد و از آن جهت به "مار سرخ" در در متون قدیمی معروف شده است که در نواحی هسته مرکزی و قسمت های میانی، در ساخت آن از آجر های سرخ رنگ استفاده شده است. در آغاز برخی ساخت این دیوار را به اسکندر مقدونی نسبت می دادند و برخی می گفتند متعلق به زمان کوروش هخامنشی یا دوران اشکانی است.
از دیوار دفاعی گرگان در برخی متون به سد سکندر و سد نوشیروان نام برده اند. از آن جا که این دیوار در جنوب دهستان که ترکمنستان کنونی است و شمال گمیشان آغاز می شده و از نزدیک گرگان و رود گرگان نیز می گذشته است و بنا براین به این نام ها نیز معروف شده است. محمد بن نجیب بکران در جهان نامه نام این دیوار را "تجنبار" نامیده است. چندین نظریه ی گوناگون در مورد ساخت این دیوار بین کارشناسان وجود دارد.
بسیاری به این باورند که دیوار تاریخی گرگان همزمان با دیوار چین ساخته شده است و هر دوی این بنا برای مقابله با گروهی از مهاجمان بوده است که هپتال نامیده می شدند و از شمال وارد می شدند. برخی اعتقاد دارند دیوار بزرگ گرگان به دوره ی مادی، هخامنشی یا اشکانی تعلق دارد اما با مطالعاتی که باستان شناسان انجام دادند مشخص شد که دیوار به اواخر دوره ی ساسانی تعلق دارد و بازه ی زمانی 429 تا حدود سال 515 میلادی را در بر می گیرد.
می گویند انوشیروان ساسانی دیوار بزرگ دفاعی گرگان را بنا گذاشته است اما از طرفی دیگران بعضی آغاز بنا را به یزدگرد اول و اتمام ان را به انوشیروان نسبت می دهند. پادشاهان ساسانی با امپراطوری روم شرقی جنگ های مداومی داشتند و پیروز که یکی از پادشاهان ساسانی است مدتی را به طور متناوب برای نبرد در گرگان گذرانیده است و هیچ بعید نیست این دیوار را برای محافظت از دشت حاصلخیز گرگان ساخته باشد. در زمان احداث مار سرخ، سطح آب دریای مازندران کمتر از حال بوده و محتمل است برخی از قسمت های این دیوار دفاعی الان زیر آب فرو رفته باشد.
دیوار دفاعی گرگان از جاذبه های گردشگری این استان به شمار میرود که در تور گرگان گردی می توانید از این مکان بازدید کنید.
آدرس دیوار دفاعی گرگان: آغاز از کنار دریای خزر در ناحیه ی گمیشان و امتداد تا کوه های گیلداغ در شمال شرق کلاله.