رنگرزی و رنگ آمیزی نخ، هنری دیرپاست که آمیخته با دانش بومی و برای پدید آوردن یک محصول باکیفیت که در قالی تجلی یافته است به کار گرفته می شود.
مردمان هنرمند خراسان جنوبی سالیان بسیاری است که در تولید فرش های نفیس و ارزشمند شهره جهانیان هستند. در تولید فرش دستباف، علاوه بر جنس نخ و زیرسازی دار قالی و چیدمان نخ ها و هنر بافندگی، این رنگ فرش است که در خمیرمایه تار و پود می نشیند و اثری هنرمندانه را ارائه می کند. از این رو رنگرزی را می توان هنر اصیل و بی بدیل بافت فرش تلقی کرد. رنگرزی بیرجند خراسان جنوبی نیز در این عرصه حرف های زیادی برای گفتن دارد.
ترکیبات انجام شده توسط رنگرزان و انجام مراحل دقیق و درست رنگرزی، تاثیر شگرفی در مهیا شدن نخ های رنگی برای بافت قالی دارد. اینکه ایرانیان از دیرباز تاکنون توانسته اند از مواد طبیعی مانند روناس، پوست گردو و سایر مواد رنگزای طبیعی، نخ هایی را آماده کنند که بعد از پیوند تار و پود نقشی از رنگ های زیبا را در کنار هم بسان یک هارمونی چشم نواز پدید آورند، به راستی هنری اصیل و بی بدیل است.
اینجا و در این کارگاه رنگرزی در بیرجند، این خانواده رنگرز مواد اصلی کارگاه های بافت قالی را مهیا می کنند. اینان نخ را بر اساس سفارش بافندگان به رنگ های قهوه ای، سرمه ای، زرد، آبی و قرمز تبدیل می کنند و ارزش کارشان زمانی آشکار می شود که قالی بافته شده پس از سال ها که از عمرش می گذرد، رنگی درخشان و خیره کننده خواهد داشت. به همین دلیل است که نیمی از ارزش فرش بافته شده به جلای رنگ آن و هنر رنگرزی برمی گردد.
به راستی که اگر نیک بنگریم، کارگاه رنگرزی و شیوه های رنگ آمیزی نخ های قالی می تواند برای گردشگران جذاب باشند و همچنین به عنوان جاذبه های گردشگری بیرجند به حسابشان آورد. پتانسیل ناشناخته ای از چرخه متنوع صنعت توریسم که محجور مانده و نیازمند توجه و بازنگری ویژه ایست.
ایرج مرادی
در ذیل دیگر عکس های کارگاه رنگرزی بیرجند خراسان جنوبی را می بینید که توسط استاد مرادی عزیز به صورت اختصاصی برای سایت نشاط آوران تهیه شده است:
