تاریخچه مسجد جامع کبیر قزوین : فرمان ساخت مسجد جامع کبیر قزوین در سال 192 هجری قمری توسط هارون الرشید در هنگام عزیمت به خراسان صادر گردید. این بنای تاریخی به عنوان یکی از باشکوه ترین مساجد ایران شناخته می شود.
مسجد جامع کبیر قزوین ( مسجد عتیق) یکی از بناهای تاریخی قزوین است که در سال 192 هجری قمری و به فرمان هارون الرشید در هنگام عزیمت به خراسان، بر روی بقایای یک آتشکده دوران ساسانیان بنا شد. این مسجد در طی دوره های مختلف مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است. ابواحمد کسائی و ساوه منادی اولین افرادی بودند که در سال 393 هجری مرمت مسجد طاق هارونی که نام قدیم این مسجد می باشد را انجام دادند.
مرمت این مسجد تاریخی در سالهای 413 ،509 و 548 نیز در دستور کار قرار گرفت. در اخرین بازسازی صورت گرفته توسط ملک مظفرالدین الب ارغون بن تعش، یک سراچه جداگانه در جهت رو به قبله مسجد ساخته شد و با روی کار آمدن صفویان نیز بخش های وسیعی همچون ایوان ها، مناره و رواق ها به شاکله مسجد اضافه شد.
مسجد جامع به عنوان یکی از قدیمی ترین و بی نظیر ترین مساجد ایران است که دربرگیرنده سبک های معماری و هنر دوره های مختلف اسلامی می باشد. این بنا بیش از 3500 متر مربع وسعت دارد. سبک معماری بکار رفته در ساخت این مسجد چهار ایوانی است. مسجد جامع دارای دو درب مجزا می باشد که در حال حاضر در ورردی اصلی آن که در جهت شرق مسجد قرار گرفته و بسیار باشکوه و مجلل می باشد، از سمت خیابان شهدا (سپه سابق) قزوین دسترسی به آن وجود دارد. بر روی کتیبه بالای سردر مسجد سال ساخت آن 1074 قمری ذکر شده است.
از ویژگی های شاخص مسجد جامع قزوین می توان به برخورداری آن از هشت شبستان بزرگ در چهار سمت حیاط و یک شبستان زیرزمینی در ضلع غربی آن اشاره کرد که ساخت آن در دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار و فرماندار وقت قزوین، باقرخان سعدالسلطنه پایان یافت. بی نظیرترین معماری سنتی و اسلامی بکار رفته در این مسجد را می توان در گنبد زیبای آجری و مناره های آن جست. سبک معماری مسجد جامع قزوین مربوط به دوران سلجوقی و صفویه می باشد. وجود گنبد به رنگ فیروزه ای و مناره های مرتفع کاشی کاری شده زیبایی خاصی به این بنای تاریخی بخشیده است.
گنبد مسجد در ضلع جنوبی قرار دارد و به دلیل ارتفاع زیاد و تزئینات بکار رفته بر روی آن بسیار چشم نواز است. محراب و منبر مسجد نیز در قسمت جنوبی قرار دارد و از سنگ مرمر مرغوب ساخته و دور تا دور آن با کاشی های رنگارنگ مزین شده است. بر روی دیوارهای محراب نیز چندین کتیبه به خط های قدیمی گچبری شده که یکی از کتیبه منقش به آیات مبارکه سوره بقره می باشد. در حال حاضر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری قزوین اقدام به راه اندازی موزه سنگ و سفال در قسمت شبستان غربی این مسجد کرده و در آن انواع گچ بری ها، ارسی، سنگ نگاره ها و سفالینه ارزشمند در معرض دید عموم قرار گرفته است.
بنای مسجد جامع کبیر در مورخه 15 دی 1310 به شماره ثبت 121 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. نشاط آوران پیشنهاد می کند علاوه بر بازدید از این اثر تاریخی قزوین از مکان های گردشگری نزدیک به این مسجد نیز بازدید نمایید که از آن جمله می توان به حسینیه امینی ها، بازار تاریخی قزوین، عمارت چهل ستون (کلاه فرنگی)، موزه شهر و حمام و موزه قجر اشاره کرد.
مسجد جامع قزوین یا مسجد جامع عتیق یا مسجد جامع کبیر که یکی از جاذبه های تاریخی استان قزوین است در تاریخ 15 دی 1310 با شماره ثبت 121 به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد.
عکس های مسجد جامع قزوین