آب انبار رستم گیو یزد

آب انبار گیو کجاست؟

آب انبار گیو که به آب انبار رستم هم شهرت دارد، در استان یزد، در محله ای به نام محله زرتشتیان، بر روی دشتی قرار گرفته است که طبقات صاف خاک رس آن را تشکیل داده اند.

عکس آب انبار رستم گیو یزد

همان طور که همه می دانیم اگر منطقه ای دارای آب و هوای گرم و خشک باشد، مانند شهر یزد، آب انبار ها بسیار پراهمیت بوده و حیاتی هستند و در تایین آب مصرفی مردم محله، نقش اساسی دارند.

آب انبار گیو یزد که متعلق به دوره قاجار می باشد با شیوه آجر آب انباری مختص به آن دوره ساخته شده است. لازم به ذکر است بدانید ملات اساسی ساخت این آب انبار ساروج می باشد. از زیبایی های این آب انبار می توان به نقش های روی سردر ورودی که کادربندی شده هستند اشاره کرد. البته باید بگویم که در شهر یزد تقریبا 60 آب انبار وجود دارد که بیش تر آن ها به ثبت ملی رسیده و جزو آثار تاریخی ایران محسوب می شوند.

اگر به سند و مدارک جمع آوری شده از آب انبار رستم گیو یزد مراجعه کنید، می بینید قدمت این آب انبار تقریبا به سال 1320 شمسی، برمی گردد. همان طور که می دانیم در این سال جنگ اول شروع شده است.

طبق اطلاعات جمع آوری شده از مردم، ساخت و ساز آب انبار رستم گیو در یزد چیزی حدود 2 سال به طول انجامیده است اما دلیل نام این آب انبار این است که توسط یکی از بزرگان ساکن یزد، به نام رستم گیو ساخته شده است. اما معمار آب انبار گیو در یزد، شخصی به نام حاج محمد ابراهیم خرم شاهی بوده و همچنین بازرسی و نیز نظارت به ساخت و ساز این بنا را ارباب جمشید امانت بر عهده داشته است.

اما با عرض تاسف بیش تر انبارهای شهر یزد به دلیل خشک سالی، خشک شده اند و آب انبار گیو هم جزو همان آب انبار های خشک شده می باشد. برای تایین آب مصرفی و مورد نیاز مردم ساکن آن محله ها هم از آب و لوله کشی شهری بهره می برند.

در زمان های قدیم، که قدمت این نوع آب انبارها به آن زمان برمی گردد، برای استفاده از آب، فضا های سر پوشیده که در سطحی پایین تر از سطح زمین باشد، می ساختند تا در واقع مخزن آب باشد و نیاز مردم را برطرف سازد.

اما نکته جالب این بحث این است که آب انبارها به دو نوع مختلف ساخته می شدند. نوع اول که برای استفاده در محله ها و همچنین کاروانسراها ساخته شده است، به نام آب انبارهای همگانی شهرت یافته اند. اما نوع دوم که برای خانه های افراد و مصارف شخصی بوده است در داخل خانه ها واقع شده و با توجه به مقدار درآمد صاحب خانه می باشد، به نام آب انبار خصوصی، شهرت یافته اند.

بخش های تشکیل شده این نوع انبارها شامل بخش ذخیره آب، پاشیز، راه پله ها و هواکش می باشد. اما بخش دیگری که در آب انبار ها قرار دارد و نقش مهمی را ایفا می کند، همان بادگیر های معروف استان یزد هستند. این بادگیرها با خنک کردن هوای داخل آب انبار سبب می شوند که گرما سطح شهر، باعث بخار شدن آب داخل انبار نشده و آب از بین نرود. این بادگیرها یکی از زیباترین بخش های آب انبارها می باشند که در بالای آن ها واقع شده اند.

نکته قابل ذکر این است که تعداد این بادگیرها مهم بوده و با توجه به وسعت آب انبار، تعداد بادگیرها مشخص می شود و به این ترتیب که هر چه وسعت آب انبار بیش تر، پس تعداد بادگیرها هم بیش تر می شود. تعداد برخی از این بادگیرها بیش از چهار یا پنج عدد هم خواهد شد.

آب انبار رستم گیو یزد یکی از جاذبه های تاریخی این استان است که در تاریخ 15 دی 1375 و با شماره ثبت 1829 به فهرست آثار ملی کشور اضافه شده و شما می توانید در تور یزد گردی از این مکان استفاده کنید.

آدرس آب انبار گیو: شهرستان یزد، محله‌ ی زرتشتیان، اطراف بلوار بسیج احداث