به گواه تاریخ، سکاها، سرزمین مکا را که همان سیستان امروزی است و جایی که اهورامزدا نیز یازدهمین شهرش را در آنجا ساخت، به تصرف خویش در آوردند. اکنون بیش از پنج هزار سال است که سیستان در سرزمین افسانه ای و کهن ایران می درخشد.
شهر زابل در شمال این استان قرار دارد و ساختمان کنسولگری انگلستان در آن، اینک تبدیل به موزه مردم شناسی سیستان و از جاذبه های گردشگری زابل شده است تا معرف تاریخ و تمدن ایران زمین باشد.
به منظور درک بیشتر این مردم دیرپا و برای ساخت فیلم مستندی در خصوص فرهنگ و تمدن سیستان به موزه مردم شناسی زابل در مرکز شهر سفر کردیم.
کهن دیار سیستان، پدر فرهنگ ایران زمین و بلوچستان فرزند راستین دیار پارس است؛ سرزمینی که فرهنگ دیرینه اش به هزاره های دوم و سوم پیش از میلاد بازمی گردد.
این استان کهن تا چند سال قبل فاقد موزه بود تا اینکه اولین موزه سیستان در زابل برپا گردید و پس از آن موزه های دیگر در شهرهای دیگر راه اندازی شدند.
این موزه در سال ۱۳۸۵ و به همت فرهنگ دوستان بنا گردید موزه ای هر چند کوچک اما بازگوکننده فرهنگ و شیوه های معیشت مردمان این دیار کهن و محروم.
در این موزه شاهنامه فردوسی معرفی می شود و علاقمندان می توانند با اساطیر این سرزمین آشنا شوند.
سیستان دیار گرشاسب، شاه نواده کیومرث، شاه شاهان ایران، سرزمین زال و سام و زادگاه رستم پهلوان و قهرمان شاهنامه فردوسی است.
در موزه مردم شناسی سیستان با مراسم و آیین های سنتی، زیورالات، محصولات کشاورزی، زندگی عشایری، صید و صیادی، صنایع دستی، آلات موسیقی و کتب خطی این سرزمین آشنا می شویم که همگی با صحنه سازی به نمایش درآمده اند.
امروزه بسیاری از گردشگران خارجی مشتاق بازدید و دیدار از این موزه هستند چرا که بازگوکننده شیوه های زندگی ساکنین با فرهنگ کهن این دیار است.
موزه مردم شناسی سیستان همانند سیستان بزرگ محروم و محجور است، اما روحی بزرگ دارد که تا عمق تاریک تاریخ رفته است و دیدار از این گنجینه ارزشمند نعمتی است که آدمی را به هزاره های کهن پیوند می زند.
کارشناسان میراث فرهنگی در موزه مردم شناسی سیستان اطلاعات مربوط به هر صحنه را به زبان فارسی و انگلیسی در اختیار گردشگران داخلی و خارجی قرار می دهند.
بازدید از این موزه رایگان است و به راستی که خانواده های ایرانی می توانند فرزندان خود را برای دیدن این گنجینه در ایام تعطیل و مناسبت های خاص به این مکان زیبا بیاورند.
ایرج مرادی
در ذیل دیگر عکس های موزه مردم شناسی سیستان زابل را می بینید که توسط استاد مرادی عزیز به صورت اختصاصی برای سایت نشاط آوران تهیه شده است: