ارگ بهارستان بیرجند

11642 2018/08/06
لطفا به این مطلب رای دهید
[رای ها : 3 امتیاز : 5]
تاریخچه
آدرس

قدمت ارگ بهارستان به دو قرن پیش یعنی دوره افشاریه می رسد.

ارگ بهارستان کجاست؟

در استان خراسان جنوبی شهرستان بیرجند، باغ و ارگ خشتی آجری بسیار ارزشمندی قرار دارد که متعلق به دوره افشاریه می باشد. در همان زمان ارگ بهارستان بیرجند از بزرگترین باغ های ایران محسوب می شده و عظمت آن گواه این مسئله است. سال ساخت ارگ بهارستان آن 1205 و 1206 بوده و یکی از دلایل اهمیت آن نیز به علت جنگ بزرگی بود که در زمان لطفعلی خان زند اتفاق افتاد و ایشان و همراهانش را مجبور کرد در این ارگ پناه ببرند. 

ارگ بهارستان با تاریخ درخشان و شکوهمند خود یکی از نمادهای ارزشمند استان خراسان جنوبی می باشد و با وجود پیشینه ای پر تلاطم و ساختمانی چشم واز و با معماری بسیار اصیل توجه رهگذران و گردشگران را از اقصی نقاط ایران به خود جلب کرده است، تا برای احیای آن چاره بیاندیشند. چرا که قبل از اینکه ارگ تاریخی بهارستان بیرجند در لیست آثار ملی ثبت گردد قسمت هایی از آن به دست نهادهای دولتی و نیمه دولتی مجزا شد! هم اکنون فقط کوشکی نیمه ویران و چندین فضای نیمه مخروبه باقی مانده است.

نکته ای که پلان ارگ بهارستان در بیرجند را جالب کرده است، پلان هشت ضلعی آن می باشد، آن را در دوطبقه و مجزا بنا کرده اند. طبقه اول را حجره ها و اتقاق هایی مستقل از هم برای سربازان و ماموران دولتی تشکیل می هد و طبقه دوم را دالان مرکزی مدور با راهروهایی که از آن منشعب شده است. برای برافروختن مشعلها و تیرکش ها برای دیده بانی محل های مخصوصی تعبیه گشته، این قسمت بر تمامی ارگ و باغ مشرف می باشد.

طبقه فوقانی کوشک بخش اصلی آن محسوب می شود که به فضاهایی مثل شاه نشین اختصاص دارد، آن را با تزئیناتی مانند گچبری و آیینه کاری مزین کرده اند. ناگفته نماند علاوه بر معماری منحصر به فرد اتاق شاه نشین، به باغ یعنی به کشتزارها و عنابستان های مجاور آن  اشراف داشته است. کوشکی در مرکز ارگ بهارستان بیرجند وجود دارد که در بالاترین نقطه بنا ساخته شده که هندسه ای چند ضلعی دارد؛ ضمن اینکه نورگیر های متفاوت آن زیبایی خاصی به بنا بخشیده اند.

معماری ارگ تاریخی بهارستان بیرجند

سبک ساخت برج اصلی ارگ تاریخی بهارستان به شیوه معماری دوره زندیه می باشد، رگه چینی با آجر کاری و طرح های لوزی شکل به صورت نقش برجسته کار شده اند. قسمت دیگری که در ارگ بهارستان جالب توجه است، قلعه خشتیدومین می باشد. این بنا به طور کامل از از ملات خشت و ملات گل ساخته شده و یک برج در ضلع جنوب غربی آن وجود دارد که نشان می دهد در طول این سال ها، کاربردی دفاعی داشته است.

سومین بخش مهم ارگ بهارستان بیرجند، مدرسه نسوان می باشد که در دوره قاجاریه بنا شده، این مدرسه در ضلع شمال مجموعه قرار گرفته و از یک صحن بزرگ به مساحت هزارو 200 متر مربع، اتاق ها و حجره های اطراف آن تشکیل شده است.

عناصر مهم معماری دیگر ارگ تاریخی بهارستان (باغ زرشکی)، حصار و برج هایی است که برای آن ساخته شده است، به واسطه دیوار ضخیم به هم متصل می شده اند. البته اخیراً برای برای تقویت دیوارها از پشت بند استفاده کرده اند. نام دیگر ارگ بهارستان بیرجند به واسطه باغ درون آن، باغ زرشکی می باشد و باعث شده جزو مهمترین جاذبه های گردشگری استان خراسان جنوبی قرار بگیرد.

ارگ بهارستان یکی از جاذبه های تاریخی بیرجند می باشد که در تاریخ 25 اسفند 1379 و با شماره ثبت 3683 به فهرست آثار ملی ایران اضافه شد و شما می توانید در تور بیرجند گردی از این مکان تاریخی هم بازدید کنید.

ادرس ارگ بهارستان بیرجند: خیابان منتظری شهرستان بیرجند محدوده کوچه پست قدیم

عکس های ارگ تاریخی بهارستان بیرجند

لطفا برای لذت بیشتر ما و دوستانتان، در مورد این جاذبه نظر دهید...!

لطفا همه فیلدها را با دقت پر کنید