لباس‌های محلی و سنتی هر شهر و استانی نشانگر فرهنگ و آداب و رسوم آن منطقه هستند. در این قسمت از مقالات نشاط آوران قصد داریم سری به جنوب ایران بزنیم و از لباس سنتی خوزستان بگوییم. قصد داریم لباس سنتی و محلی خوزستان را بر تن کنیم و در آداب و رسوم این مردمان عزیز و خونگرم غرق شویم. با نشاط آوران همراه باشید.
آشنایی با لباس سنتی خوزستان
لباس سنتی خوزستان یکی دیگر از لباس های زیبای ایران عزیزمان است، تفاوت خوزستان با شهرهای دیگر تنها در لباس های محلی و سنتی آنها نیست بلکه مردم خوزستان یکی دیگر از اقوام ایرانی هستند که هنوز از این لباس های محلی استفاده می کنند. استفاده از لباس محلی خوزستان به صورتی است که شما آن را در کوچه و خیابان های اهواز و دزفول و بوشهر نیز مشاهده می کنید. مردان و زنانی که با تن پوش های سنتی خود شهر را زیباتر می کنند.
انواع لباس سنتی خوزستان
اما همانطور که می دانید در شهرهای ایران اقوام مختلفی زندگی می کنند و گاهی در یک استان چندین قوم ایرانی سکونت دارند. در خوزستان نیز نوع لباس بر اساس قوم و قبیله ها دسته بندی می شوند. پوشش عرب های خوزستان با پوشش لرهای خوزستان تفاوت دارد. خوزستان مردمانی خون گرم و باصفا دارد که در هرکدام از شهرهایش روی گشاده و مهمان نوازی اهالی آن شهر از دور پیداست.
در قدیم از نوع پوشش و لباس یک ملت هویت آنها را تشخیص می دادند، در گذشته لباس های زنان و مردان هر دیاری بخصوص خوزستانی های با غیرت از تنوع پوششی بالایی برخوردار بود چرا که برای مردان و زنان نوع لباس پوشیدنشان، حجاب و بدن آدمی اهمیت فراوانی داشت. با دقت به نوع پوشش اهمیت هر عضو بدن و سلامتی آن مورد بررسی قرار می گیرد. در گذشته مناطق گرم مثل آبادان، اهواز و … که دارای آب و هوای گرم و مرطوب داشته اند از لباس هایی با جنس های خنک و پارچه های نخی استفاده بیشتری می کردند. در واقع پوشش ها به شما اطلاعاتی از جمله مختصات مکانی، فرهنگ، آب و هوا و هزاران نکته ی دیگر را خاطر نشان می کردند.
لباس سنتی مردان عرب خوزستان
مردان خوش غیرت عرب ایران دارای لباس های جذاب و متنوعی هستند. لباس های عربی آنها از چند بخش تشکیل شده است که علّت انتخاب هر بخش حکمت و حکایتی دارد. در ادامه به بخش های مختلف این لباس می پردازیم :
“چفیه” نوعی دستمال بزرگ یا پارچه است جهت جلوگیری و حفاظت صورت در براربر هوای گرم، گرد و غبار که بر روی سر گذاشته می شود. نام دیگر آن کوفیه نیز می باشد.
“عقال” حلقه های سیاه رنگ که بر روی چفیه می گذارند. رنگ آن غالبا سیاه و بافته شده است.
“دشداشه” لباس پیراهنی شکل به بلندای قامت یک مرد عرب که رنگ های سفید، قهوه ای، خاکی و طوسی آن بیشتر است.
“بشت” که نام دیگرش خاچیه است نوعی بالا پوش بر روی دشداشه می باشد که جنس آن از نخ پشمی نازک است و در رنگ های مشکی، سورمه ای و قهوه ای مورد استفاده قرار می گیرد.
لباس محلی زنان عرب خوزستان
زنان خوزستان از زنان خوش غیرت و با حیای این مرز و بوم هستند که در سال های جنگ به آنان ظلم های فراوانی شده است. زنان عرب خوزستان جزو اولین زنان چادری ایران بودند که پوشش امروزیشان نیز تغییر آنچنانی نکرده است. یکی دیگر از لباس های سنتی ایران که زیبایی و جذابیت خاص خود را دارد لباس های زنان عرب می باشد. در ادامه به تنوع این لباس ها اشاره می کنیم :
“عبایه” چادر سیاه رنگی که زنان عرب بسر می کنند. شکل آن شبیه به عباهای معمول است با این تفاوت که جنس آن اکثرا براق است.
“شیله” نوعی روسری مخصوص زنان عرب است که به شکل خاصی آن را دور سر می پیچند تا سر و سینه پوشش یابد. جنس آن نخی یا از ابریشم خالص است.
“چِلّاب” گیره ای تزئینی که برای محکم کردن شیله استفاده می شود و جنسش طلا و نقره است که سنگ آن به طور معمول از فیروزه استفاده می شود.
“چرخدیه” که نام دیگر ان عُصابه می باشد، روسری که بیشتر بانوان مسن به سر می کنند، زمانی که عصابه باشد شیله را بالا می بندد و چرخدیه را مانند شال دور سر می پیچند.
“نفنوف” پیراهن بلند زنان عرب که طرح های سنتی خوزستانی بر روی آنها نقش می بندد. جوان ترها رنگ های روشن و شاد را می پوشند و سایر زنان رنگ های قهوه ای، سورمه ای، سدری و … را بر تن می کنند.
“الباس” شلوار معمولی زنان است که مانند سایر شلوارهای ساده می باشد. در برخی مناطق پاچه شلوار گشاد یا تنگ دوخته می شود.
“ثوب” لباس توری شکل که بر روی نفنوف پوشیده می شود و سیاه رنگ است.
“بوشیه” یا همان پوشیه که نقاب مخصوص زنان عرب جنوب ایران است که دارای طرح های زیبا و دست بافته های زنان هنرمند خوزستان است.
اکثر زنان عرب خود را با خالکوبی و یا حنا تزئین می کنند. این تزئینات بر روی صورت آنها نیز قرار می گیرد. خالکوبی و سورمه دو گزینه هستند که نوعی آرایش خاص را برای زنان عرب به ارمغان می آورد.
