کلات نادری مشهد

باغ کلات نادری در شهر کلات به فاصله 145 کیلومتری شمال مشهد در بستری کوهستانی و بیضی شکل در دامنه شمالی کوه های هزار مسجد واقع گردیده است که یکی از اصلی ترین جاذبه های تور مشهد به شمار می رود. دژ تاریخی کلات حدود 26 کیلومتر طول و 12 کیلومتر عرض دارد. بنا کلات نادری مشهد نسبت به موقعیت و وضعیت طبیعی خود در طول تاریخ همواره از اهمیت نظامی فراوانی برخوردار بوده است. این بنا بعدها در دورانی که آل جلایر در این منطقه حکمرانی داشتند با تغییرات اندکی به صورت کاخ مورد استفاده قرار گرفت. کاخ خورشید کلات نادر با معماری ویژه ایرانی، با بخشی استوانه ‎ای شکل (94.20 متر از کف زیر زمین و 30.11 متر بلندتر از پوشش طبقه هم کف) ساخته شده است.

از آثار تاریخی کلات نادری مشهد: بند نادری، قلعه فرود برج های نگهبانی، کتیبه نادری، بقایای دروازه ارغونشاه، بقایای آب انبارها و اقامتگاه نادرشاه درخشت بعلاوه دو اثر تاریخی عمده کاخ خورشید و مسجد کبود گنبد را می توان نام برد. باغ کلات نادری به صورت چهار ایوانی است که در چهارسوی آن نهر آب و گل و ایوان های بزرگتر بنا گردیده است. این چهارسو از چلیپا الهام می گیرد و در باغ های ایرانی کاربرد بسیار دارد.

بسیاری معتقدند که سنگ تراشان کاخ خورشید کلات را نادرشاه از هندوستان آورده باشد زیرا سنگ های پر حجم و سنگین بنا که موضوع آن‎ ها انواع میوه‎ های گرمسیری و پرندگانی چون طوطی است، در حالیکه در آن زمان میوه‎ هایی چون موز، آناناس و … در ایران وجود نداشته است تا سنگ تراشان ایرانی توانسته باشند شبیه آنها را حجاری کنند.

در باغ کلات نادری 220 عدد درخت چنار کاشته شده که باغ با این درختان شکل گرفته است. در حال حاضر منبع آبرسانی اولیه باغ از بین رفته و آب باغ توسط آب انباری که در زیر پیاده ‎رو انتهای شرقی باغ ایجاد شده تأمین می‎شود.

مرکز شهرستان کلات نادر، شهر کبود گنبد است. کلات به نام نادرشاه رقم خورده است. شهری که در میان کوه‌ های هزارمسجد قرار گرفته است و از مشهد تا آن، 145 کیلومتر جاده کوهستانی است. شهرستان کلات، از شمال به وسیله تپه ماهورهای نسبتاً پست با کشور ترکمنستان همجوار می باشد. کلات نادری مشهد از جنوب به کوه هزارمسجد و شهر مشهد، از سمت شرق به شهرستان سرخس و از سمت غرب به شهرستان درگز محدود می‌ شود.

کلات در لغت به معنی “آبادی و زیستگاه بر فراز کوه” است و همان‌ گونه که از نامش پیداست، فراز و فرودهای تاریخی‌ آن را با نادر تجربه کرده است. در آن زمان که نادرشاه افشار در خراسان به حکومت رسید، ایران با ضعف حکومت مرکزی روبه‌ رو بود، امّا نادر نه‌ تنها این اتحاد را برای ایرانیان به ارمغان آورد بلکه مهاجمان ایران را نیز به عقب راند و کشورگشایی‌ اش را تا هندوستان ادامه داد.

عکس های کلات نادری مشهد