مدرسه خیرات خان از جمله مدارس زمان دوره صفویان است. این مدرسه حدود 300 سال قدمت دارد و در زمان پادشاهی شاه عباس دوم (1052 ـ 1077 هجری قمری) احداث شده است. متولی آن شخصی به نام خیرات خان بوده و به همین دلیل مدرسه به نام او شهرت یافته است.
مساحت مدرسه خیرات خان مشهد حدود 1500 متر مربع می باشد و در اطراف حیاط مرکزی این مدرسه، دو طبقه ساخته شده است. این مدرسه، دارای 79 حجره است و در دو سمت ورودی مدرسه، دو ایوان در دو ضلع شمال و جنوب آن قرارگرفته و درب اصلی مدرسه در ایوان جنوبی واقع شده است. در اطراف مدرسه خیرات خان در گذشته 16 مغازه و 6 اتاق وجود داشته که از موقوفات این مدرسه محسوب می شد.
عکس مدرسه خیرات خان مشهد
ساختمان مدرسه خیرات خان در مشهد به شکل چهارضلعی است که در چهار ضلع مدرسه حجره هایی در طبقات دیده می شود و نمای صحن مدرسه با سنگ پوشیده شده، وسط صحن آب نمایی قرار گرفته است. مدرسه خیرات خان با چهار باغچه مشجر نیز آراسته شده است. نمای ساختمان، آجری است. در سر ایوان های این مدرسه تزئینات کاشی کاری و پنجره های مشبک چوبی زیبا، خودنمایی می کند. در کتابخانه این مدرسه تعدادی کتاب با نسخه های خطی نفیس و ارزشمند قرار گرفته است.
تاریخ تاسیس کتابخانه مدرسه خیرات خان در حال حاضر مشخص نیست، ولى تعدادی از کتاب ها در تاریخ 1277 هجری قمری وقف شده است. نصرت الملک على مردان خان تیمورى در سال 1303 هجری قمری، 200 جلد کتاب چاپى و خطى به این کتابخانه وقف کرده است. سالانه گردشگران و عکاسان زیادی با رزرو کردن یک تور مشهد تنها برای بازدید از این بنا، به خراسان رضوی می آیند.
از مدرسان مدرسه خیرات خان مشهد، ادیب نیشابوری دوم، یزدی و تائب را می توان نام برد. این مدرسه نیز، همانند مدارس دیگر با توسعه حرم مطهر امام رضا(ع) باعث تغییرات و تخریب در فضای مدرسه شده است. از این جهت بعد از پیروزی انقلاب، ساختمان مدرسه خیرات خان به کلی تغییر کرد و مدرسه ای با طراحی هنری، سنتی و مهندسی مدرن ایجاد شد. مدرسه خیرات خان، هم اکنون محل تحصیل دانشجویان و طلاب دانشگاه علوم اسلامی رضوی است.
درحال حاضر، مدرسه خیرات خان مشهد در زاویه شمال شرقی بارگاه امام رضا(ع)، در نزدیکی مهمانسرای حضرت و مقابل صحن جدید قرار گرفته است.
