پل آق قلا گرگان

پل تاریخی آق قلا کجاست؟

آق قلعه یا پل آق قلا در گرگان که در ۱۸ کیلومتری شمال شهر گرگان واقع شده به نام های اسپی دژ، دژ سفید، مبارک آباد و پهلوی دژ نیز معروف بوده است. پل آق قلا متعلق به دوره صفوی می باشد که اخیرا روی آن مرمت صورت گرفته است. در چندین سال اخیر پلی دیگر رو رودخانه ساخته اند که با وجود آن دیگر رفت و آمد توسط اتومبیل از روی پل قدمی صورت نمی گیرد و فقط عابران پیاده و گردشگران از آن استفاده می کنند.

ویژگی منحصر به فرد پل تاریخی آق قلا سبک معماری و ساخت هوشمندانه آن است، که به علت استفاده از آجر برای ساخت این پل در دوران اوج هنر آجرکاری در ایران است. طبق بررسی های علمی در دوره قاجار در جنوب پل، قلعه ای با مناره و برج های دیده بانی زیاد وجود داشته است و نشان می دهد این پل نقش دروازه ورود به شهر آق قلا را داشته است.

طول پل تاریخی آق قلا برابر با 70 متر است، عرض آن نیز به 30 متر می باشد البته ارتفاع از روی آب رودخانه به 14 متر می رسد. همان طور که گفته شد مصالح ساخت پل، آجر و ملات گچ و آهک می باشد که در تعمیرات و مرمت آن به اجبار از سیمان نیز استفاده کرده اند.

پل قدیمی آق قلا از چهار دهانه با طاق جناغی و پایه های مستحکم تشکیل شده. جالب است بدانید پایه هایی که در جهت شرقی ساخته اند مخالف جریان آب طراحی شده اند تا براحتی جرایان آب را بشکافند، ولی در جهت غربی عکس این مسئله اتفاق افتاده، پایه ها موافق جریان آب و به صورت نیم دایره می باشند و علاوه بر آن نقش پشتیبان بدنه پر را به عهده دارند.

پل قدیم آق قلا در ابتدای ساخت، قاب هایی به شکل مستطیل بالای تعدادی از پشتبان های تعبیه شده بود که احتمال می رود برای نصب کتیبه می باشد، ولی هم اکنون فقط دو عدد از آنها باقی مانده است. این طور که مشخص می باشد کف پل آق قلا در ابتدا سنگ فرش بوده اما اخیرا آسفالت شده است. علاوه بر آن جان پناه های پل نیز در اثر مرمت با سیمان اندود شده اند و و باعث وارد شدن لطمه به اصالت تاریخی پل گشته اند.

به گفته مدیر کل میراث فرهنگی گلستان پل باستانی آق قلا، از پل های شاخص کشور می باشد و یکی از افتخارات استان گلستان با قدمتی بالغ بر 800 سال است که ساخت پایه های آن مربوط به دوره سلجوقی و ساخت خود پل مربوط به دوره صفوی می باشد.

پل آجری اق قلا تاریخی با ارزش با شماره 919 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. اهمیت تاریخی و فرهنگی این پل باعث شده در ردیف یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری استان گرگان قرار گیرد.

آدرس پل قدیمی آق قلا : استان گلستان، 20 کیلومتری شهر گرگان، شهرستان آق قلا

عکس های پل تاریخی آق قلا گرگان