مسجد دارالاحسان سنندج که به مسجد جامع شهرت دارد، در عصر قاجاریه به دستور فتحعلی شاه و توسط امان الله خان اردلان والی وقت شهر سنندج بنا نهاده شده است. مسجد جامع در بافت قدیمی شهر و در خیابان سنندج قرار دارد.
بنا بر تواریخ موجود در کتیبه ها و اشعار فارسی، مسجد دارالاحسان از سال 1226 هجری قمری و به مدت 6 سال ساخته شده است. شهر سنندج نیز در اواخر دوره صفویه به مرکزی سیاسی و فرهنگی تبدیل شد و از آن دوره آثار معماری قابل توجهی از جمله کهندژ، بازار، مساجد و بناهای متعددی در آن منطقه ایجاد شد.
مسجد جامع دارای یک حیاط، شبستان ستوندار و دو ایوان است که یکی رو به شرق و دیگری رو به سمت قبله است، همچنین حجره ها، مدرسهها، مدخل ورودی، راهروهای جانبی، فضای مردهشوی خانه و دو مناره این بنا روی ایوان رو به شرق ضلع غربی حیاط مدرسه ساخته شده است.
ایوان رو به شرق مسجد که در ضلع غربی حیاط مدرسه قرار دارد، علاوه بر عملکرد یک ایوان با شکوه، مدخل ورودی به داخل شبستان مسجد است. در نمای بیرونی ایوانهای شرقی و جنوبی مسجد، آیات بسیاری به کار برده شده است .
این مسجد دارای 24 ستون سنگی با سر ستونهای مزین به مقرنس کاری است. بدنه این ستونهای سنگی به طور قابل توجهی با تزیینات طنابی شکل حجاری شده و در روی پایه آنها طرح گل و بوته نقش بسته است و در بخش فوقانی آن ها از آیات و سوره های مختلف ولی متناسب استفاده شده است.
در کاشی کاریهای 7 رنگ نمای ایوانهای مسجد، طرحهای گل و بوته و اسلیمی به صورت ترنج و نیم ترنج و کاشیهای با طرحهای هندسی به صورت ستارههای 8 پر ایرانی و یا گلهای هندسی کار شده اند.
تزئینات سنگی ستون ها نیز یکی دیگر از شاخص های این بنا می باشد. نوع حجاریهای صورت گرفته بر روی سنگها و همچنین مقرنسهای سنگی که بر روی سر ستون اجرا شده است درون مسجد را بسیار زیبا کرده است.
از دیگر تزئینات زیبای این مسجد یا مدرسه می توان به آجر های لعاب داده شده این مجموعه اشاره کرد که با تبحر خاصی در کنار کاشی ها قرار داده شده اند و در قسمت حیاط این مجموعه به صورت گره چینی، نمونه هایی از تزینات این بنا را می توان به وفور دید. همچنین استفاده از چوب های تزیینی در پنجره ها که به صورت فخر و مدین در حجره ها اجرا شده است نمونههایی از تزیینات این مسجد است.
در کنار مسجد جامع قدیم سنندج ساختمان جدید مسجد جامع درچند طبقه ساخته شده است که این بنا نیز از زیبایی های خاص خود برخوردارست.
بعضی از افراد از مسجد جامع قدیم سنندج یا مسجد دارالاحسان به عنوان مسجد تاریخی سنندج یاد کرده و ساختمان جدید را بعنوان مسجد جامع سنندج عنوان میکنند. در هر صورت این دو مسجد در مجاورت یکدیگر قرار گرفته و گردشگران میتوانند همزمان از هر دو بازدید نمایند.