خانه باقری یکی از خانه ها و بناهای تاریخی شهر گرگان است که در یکی از معابر اصلی بافت قدیمی شهر قرار دارد. این معبر، اتصال دهنده بازارچه نعلبندان به بنای امامزاده نور می باشد. خانه باقری، به عنوان یکی از بناهای شاخص و ارزشمند در معماری بومی و مسکونی شهر گرگان مطرح است.
مساحت بنای خانه، در حدود سه هزار متر مربع می باشد که شامل هفت حیاط، چهل و دو اتاق و چهار در است. از میان خانه های تاریخی به جای مانده در شهر گرگان، خانه باقری یکی از وسیع ترین و سالم ترین نمونه ها محسوب می شود. عرصه بنای خانه 1950 متر مربع و مجموع فضاهای سرپوشیده آن دارای زیربنای 1555 متر مربع می باشد.
خانه باقری ها بر اساس نوعی سازماندهی مجموعه ای و از ترکیب متناوب فضاهای باز و بسته ساخته شده است. در این خانه، حیاط های غیر هندسی و گوناگون، نقشی برجسته دارند.
با بررسی های صورت گرفته در نقش هندسه ای فضاهای باز و بسته خانه باقری ها، این واقعیت به وضوح مشخص شده که بنا در یک مرحله ساخته نشده و در مرحله های متعدد تاریخی صورت گرفته است.
چشم انداز جنگل های اطراف شهر گرگان در برخی از پنجره های خانه باقری، قاب گرفته شده است. مصالح به کار رفته در مجموعه باقری گوناگون هستند که متشکل از چوب، آجر، سفال، کاهگل، خشت، شیشه و گچ می باشد. اما اوج هنرنمایی معماران قسمت های مختلف بنا در عناصر چوبی دیده می شود.
در اجزایی از بنای خانه باقری مثل درها، پنجره ها، نرده ها و شیرسرها نهایت ظرافت و هنر به کار گرفته شده است که هر کدام از آن ها در واقع به تنهایی اثری هنری و ارزشمند هستند.
در تابستان‌های گرم و شرجی گرگان، فضای داخلی این خانه شرایط مناسبی برای آسایش محیطی ساکنان پدید می‌آورد و سختی اقلیم را قابل تحمل می‌کرد.
گستردگی خانه و پرهیز از فشردگی فضاها، تعداد زیاد بازشوها، ارتباط بسیار زیاد فضاهای بسته با باز و احاطه اتاق‌ها از ۲ یا ۳ طرف توسط فضای باز، جرزهای قطور و جهت گیری مناسب بنا، از ویژگی‌های معماری اقلیمی در این خانه هستند که رسیدن به هدف آسایش محیطی را ممکن می‌سازند. هم چنین بام‌های سفالپوش و شیبدار و طره‌ای، و نیز ارتفاع گرفتن کف فضاهای طبقه پایین از سطح طبیعی زمین، ترفندهایی مناسب جهت مقابله با اثرات مخرب اقلیم پرباران و رطوبت سطحی زمین بر بنا به شمار می‌روند.
مجموعه باقری گرگان در تاریخ ۱۶ مهر ۱۳۷۹ با شمارهٔ ثبت ۲۸۰۳ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
