گنبد سبز مشهد

گنبد سبز مشهد کجاست؟

گنبد سبز مشهد مقدس از جاذبه های تاریخی و مذهبی تور مشهد می باشد. بنای تاریخی گنبد سبز مشهد، در خیابان آخوند خراسانی واقع در وسط میدانی با نام آخوند خراسانی بنا گشته است. به خاطره داشتن رنگ فیروزه ای به “گنبد سبز” معروف می باشد. ایشان از شیوخ صفوی شیعه مذهب بوده و در علوم فقه و طب دستی بر قلم داشته است.

محمد مؤمن، عارف حکیم در قرن نهم هجری می زیسته است. شیخ مؤمن از علمای بزرگ شیعه و هم عصر عالم جلیل القدر شیخ حر عاملی صاحب کتاب وسائل الشیعه بوده است. ایشان از علمایی است که بیشتر عمر خود را به تعلیم و تعلّم روایات و سخنان معصومین علیهم السلام، عبادت و خدمت به مردم پرداخته است. ایشان مدت 36 سال از عمر خود را در تطبیق و بررسی روایات کتب اربعه شیعه گذرانده و این امر ارادت و تقیّد ایشان را به تبعیّت از معصومین به اثبات می رساند.

معماری گنبد سبز مشهد دارای ساختار داخل چهار ضلعی و در نمای بیرونی بدلیل وجود طاق نماهای دو اشکوبه زوایای آن شکل هشت گوشه دارد. پایه‌ های اطراف طاق ها تا پیشانی بنا و بخش فوقانی ازاره‌ های پیرامون نمای خارجی آن مزیّن به کاشی های معرق و متنوعی است که علاوه بر زیبائی، بیانگر شیوه تزئینی دوره صفویه است. فضای داخلی گنبد سبز مشهد دارای کتیبه ای است با مضمون صلوات کبیره و حدیثی از پیامبر اکرم (ص) که در پایان آن، نام راقم این سطور با عبارت “نمقفه حسین بن محمد المشهدی” و تاریخ 1058 قمری دیده می شود. در زیر گنبد سبز کتیبه اى به خط ثلث وجود دارد که در پایان آن تاریخ 1058 قمرى نوشته شده است.

مردم محلی برای میدان گنبد سبز احترام بسیار زیادی قائل هستند و نذورات فراوانی برای این محل اهدا می کنند. در گذشته ای نه چندان دور درب این مسجد شبانه روزی باز بوده است. این بنا حالا یکی از شاخص های اصلی در آدرس دهی می باشد و از روی منطقه می گویند سمت گنبد سبز، این برای افرادی که محدوده را می شناسند یک شاخصه ی خاص است.

مقبره گنبد سبز مشهد مورد توجه و زیارت مردم مشهد (خصوصاً پیروان تصوف و عرفان) قرار گرفته است. شرح زندگانی و کرامات شیخ محمد مومن مشهدی، در کتابی با عنوان “گنبد سبز مشهد” به قلم مهدی قربانی منتشر گردید. متن این کتاب به سه زبان فارسی، انگلیسی و عربی در یک جلد کتاب چاپ شده است و همچنین این کتاب مرجعی معتبر برای دانشجویان تاریخ و باستان‌ شناسی برای کارهای پژوهشی و علمی شناخته شد.

نتیجه کاوش های باستان شناسی در مورد گنبد سبز مشهد نشان می‌ دهد که بنا بر فراز دو سردابه کوچک و بزرگ، تدفینی مجاور همدیگر که دارای بقایای انسانی بوده‌ اند ساخته شده است. در این سردابه‌ ها قطعات پراکنده سفال لعابدار با رنگ های سبز، آبی، سفید آبی، فیروزه‌ ای و قهوه‌ ای جمع‌ آوری شده اند.

گنبد سبز مشهد یکی از جاذبه های شاخص مذهبی مشهد در نزدیکی حرم امام رضا (ع) می باشد که در سال 1356 توسط وزارت فرهنگ و هنر با شماره 1370 در لیست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

تصاویر گنبد سبز مشهد مقدس