- تنگه اول (تنگه واشی)
مسیر اول ماجراجویی، از تنگه ای باریک با دیواره های بلند و صخره ای آغاز می شود. این بخش حدود ۲۵۰ متر طول دارد و در تمام مسیر، باید در رودخانه قدم بزنید. صدای جریان آب و خنکای محیط، تجربه ای فراموش نشدنی رقم می زند. کفش مناسب برای راه رفتن در آب ضروری است.
- دشت ساواشی
پس از عبور از تنگه، به دشتی باز و سرسبز و آرام به نام ساواشی می رسید. این دشت حدود ۱۷۰۰ متر وسعت دارد و محل مناسبی برای استراحت، صرف ناهار، عکاسی و لذت بردن از چشم انداز کوهستانی است. بسیاری از گردشگران در این منطقه اتراق می کنند.
- تنگه دوم (تنگه سا)
در ادامه مسیر، وارد تنگه دوم می شوید که مسیر آن سنگی تر و لغزنده تر از تنگه اول است. اگرچه آب در این بخش عمق کمتری دارد، اما به دلیل صخره های خیس و سنگلاخ، احتیاط بیشتری لازم است. این تنگه کوتاه تر است، ولی پر از آبشارهای کوچک و جریان های چشم نواز آب است که تجربه ای خاص ایجاد می کند.
- آبشار ساواشی
در انتهای مسیر و پس از عبور از تنگه سا، به آبشاری بلند و زیبا می رسید که ارتفاع آن حدود ۱۵ متر است. برای رسیدن به این آبشار، باید مسیر پیاده روی نسبتاً کوتاه اما هیجان انگیزی را پشت سر بگذارید. صدای مهیب آب، خنکای هوا و طبیعت بکر اطراف، نقطه اوج این سفر یک روزه است. این آبشار به خاطر عبور از دو تنگه “سا” و “واشی” به آبشار ساواشی معروف می باشد.
جاذبه های طبیعی تنگه
یکی از مهم ترین ویژگی های تنگه واشی، ترکیب هم زمانی از رودخانه، صخره های زیبا، دشت سرسبز و آبشار است که تجربه ای متفاوت از طبیعت گردی را برایتان رقم می زند. قدم زدن در آب روان، شنیدن صدای پرندگان، دیدن پروانه ها و لمس هوای خنک کوهستان، روح آدمی را جلا می دهد.
مسیری که باید در رودخانه طی شود، هرچند کوتاه است، اما هیجان انگیز بوده و مناسب خانواده هایی است که به دنبال یک تجربه متفاوت هستند. در تابستان این منطقه بسیار خنک و دلپذیر است و راه رفتن در آب، گرمای روز را کاملاً قابل تحمل می کند.
خستگی در مسیر تنگه ساواشی
اگر احساس می کنید مسیر رسیدن به آبشار ساواشی برایتان طولانی و خسته کننده است، می توانید برای طی مسیر از اجاره اسب یا قاطر استفاده کنید. در تمام طول مسیر، افراد محلی را خواهید دید که افسار اسب، قاطر یا سایر حیوانات بارکش را در دست دارند. این حیوانات به کسانی که توانایی عبور از آب را ندارند کمک می کنند تا راحت تر از تنگه عبور کنند.
در طول مسیر رودخانه نوردی ممکن است با این اسب ها برخورد کنید؛ بهتر است با آرامش و احتیاط از مسیرشان دور شوید و با سروصدا آن ها را نترسانید. این حیوانات بارها این راه را طی کرده اند و به کسی آسیبی نمی رسانند. علاوه بر این، اسب ها کمک بزرگی برای حمل بار کسانی هستند که به دلیل آسیب یا خستگی نمی توانند پیاده ادامه دهند.
آثار تاریخی تنگه واشی
تنگه واشی علاوه بر طبیعت منحصر به فرد، گنجینه ای تاریخی نیز در دل خود دارد. یکی از مهم ترین جاذبه های فرهنگی این منطقه، کتیبه سنگی قاجاری است که به دستور فتحعلی شاه قاجار روی دیواره صخره ای تنگه حکاکی شده. این کتیبه عظیم، صحنه ای از شکارگاه سلطنتی را به تصویر می کشد؛ جایی که شاه با اسب، نیزه، شکار و همراهانش دیده می شود. در این نقش برجسته، تصویر پسران شاه یعنی علی قلی میرزا، عباس میرزا و علی نقی میرزا نیز حک شده است.
یکی دیگر از کتیبه ها، نوشته ای با ابعاد حدود ۶ در ۷ متر است که وقایع دوره سلطنت فتحعلی شاه را بازگو می کند. این آثار نه تنها از نظر هنری و تاریخی ارزشمند هستند، بلکه نمادی از قدرت نمایی شاهان قاجار و علاقه آن ها به جاودانه کردن شکوه حکومت شان بر دل سنگ ها به شمار می روند.
نکته جالب درباره این کتیبه ها، محل قرارگیری دقیق و حساب شده آن هاست. در شرایطی تراشیده شده اند که در برابر باران، باد، یخ زدگی و دیگر عوامل طبیعی به خوبی محافظت شده اند. اما متأسفانه، از زمانی که بازدیدها از این منطقه بیشتر شد، عوامل انسانی باعث آسیب هایی به این آثار شده است؛ از جمله یادگاری نویسی، خط خطی کردن و فرسایش ناشی از لمس های مکرر.
تنگه واشی با این کتیبه های تاریخی، نه تنها مقصدی طبیعی برای گردشگران است، بلکه یادآور بخشی از تاریخ هنر و فرهنگ ایران نیز هست. بازدید از آن، سفری است در دل طبیعت و درون تاریخ.
بهترین زمان سفر به تنگه واشی
بهترین زمان بازدید از تنگه واشی، فصل تابستان، یعنی از اوایل خرداد تا پایان شهریور است. در این بازه زمانی، هوای منطقه نسبتاً معتدل و گرم است، و چون مسیر دسترسی به جاذبه های اصلی مانند دشت ساواشی و آبشار نهایی شامل پیاده روی در مسیرهای آبی و عبور از رودخانه است، شرایط برای طبیعت گردی بسیار مساعد خواهد بود.
اما با شروع پاییز، دمای هوا در این منطقه که در ارتفاعات واقع شده به شدت کاهش می یابد. در زمستان، به دلیل سرمای زیاد، یخ زدگی، و همچنین افزایش حجم و فشار جریان آب، عبور از مسیرهای آبی خطرناک و دشوار می شود و به همین دلیل بازدید از تنگه در این فصل ها توصیه نمی شود. بنابراین اگر قصد سفر به این منطقه را دارید، تابستان بهترین و ایمن ترین زمان برای تجربه کامل زیبایی های آن است.
نکات و وسایل مهم برای بازدید از تنگه
بازدید از تنگه واشی با وجود تمام جذابیت ها، نیاز به آمادگی اولیه دارد. برای اتراق در دشت زیبای ساواشی باید مسیری آبی را پشت سر بگذارید که در برخی بخش ها، عمق آب تا کمر می رسد. بنابراین بهتر است وسایل خود را به حداقل برسانید و از کوله پشتی ضدآب استفاده کنید تا وسایل خیس نشوند. چون در طول مسیر امکاناتی مانند فروشگاه یا محل استراحت وجود ندارد، حتماً به مقدار کافی آب آشامیدنی و خوراکی سبک همراه داشته باشید. زیراندازهای سبک و قابل تا شدن برای زمان های استراحت لازم است. همراه داشتن لباس خشک، بادگیر و پوشش گرم نیز ضروری است.
رعایت موارد زیر می تواند سفری لذت بخش تر برایتان رقم بزند
- کفش مناسب آب نوردی یا صندل محکم: برای عبور از مسیرهای آبی ضروری است (دمپایی ساده خطرناک است).
- کفش کوهنوردی: اگر قصد دارید وارد تنگه دوم یا مسیرهای سنگلاخی شوید.
- لباس اضافه و حوله: چون قطعی خیس خواهید شد، حتماً داخل کوله پشتی لباس خشک داشته باشید.
- کرم ضد آفتاب و کلاه لبه دار: برای محافظت در برابر آفتاب، مخصوصاً در دشت ساواشی.
- عینک آفتابی و بطری آب کافی: مسیر طولانی و گرم است، بدن سریعاً کم آب می شود.
- خوراکی سبک: مانند خشکبار، بیسکویت، میوه و تنقلات سالم.
- کیسه ضدآب یا نایلون ضخیم برای وسایل الکترونیکی: موبایل، پاوربانک، مدارک و…
- GPS یا نقشه آفلاین: مخصوصاً اگر قصد دارید به مناطق فرعی یا تنگه دوم بروید.
- عصای کوهنوردی: برای حفظ تعادل در مسیرهای لغزنده و سنگی داخل رودخانه.
- جعبه کمک های اولیه سفری: چسب زخم، باند، داروی ضد حساسیت، مسکن و…
- برای کودکان: مسیر برای بالای ۷ سال مناسب است، اما بهتر است با مراقبت و تجهیزات مناسب باشد.
تنگه واشی یکی از بهترین گزینه ها برای سفر یک روزه از تهران است. بدون نیاز به اقامت شبانه، می توانید صبح زود حرکت کرده و تا عصر از طبیعت لذت ببرید و به خانه بازگردید. بسیاری از خانواده ها و گروه های دوستانه، تعطیلات آخر هفته خود را با این سفر دلپذیر سپری می کنند.
تنگه واشی، طبیعت گردی با چاشنی تاریخ
آنچه تنگه واشی را خاص می کند، ترکیب تماشایی طبیعت و تاریخ است. هم می توانید در دل صخره ها و رودخانه غرق شوید و هم آثار تاریخی قاجاریه را از نزدیک تماشا کنید. این ترکیب بی نظیر، فرصتی استثنایی برای عاشقان ماجراجویی، عکاسی، طبیعت گردی و تاریخ دوستان فراهم می آورد.
اگر ساکن تهران یا شهرهای اطراف هستید و دنبال یک مقصد نزدیک، جذاب و خنک برای سفری کوتاه می گردید، تنگه واشی انتخابی عالی است. این منطقه با ترکیبی از رودخانه خنک، آبشار زیبا، دشت های سرسبز، کتیبه های تاریخی و هوای پاک و مطبوع، محیطی دلپذیر و تازه برای فرار از گرمای شهر فراهم می کند. سفری به تنگه واشی نه تنها روح شما را آرامش می بخشد، بلکه خاطره ای شیرین و به یادماندنی برایتان رقم خواهد زد.